Likwidacja sklepu a ochrona przedemerytalnych pracowników

ZATRUDNIANIE I ZWALNIANIE

Osoba prowadzi działalność gospodarczą i ma 3 sklepy, w jednym z nich zatrudnia dwie pracownice  w wieku 56 lat na stanowisku sprzedawcy,  czyli objęte już ochroną przedemerytalną. Przedsiębiorca chce zamknąć jeden sklep i to ten gdzie te pracownice są zatrudnione. Czy może wypowiedzieć im umowę o pracę bez negatywnych konsekwencji? Czy pracownicy w okresie przedemerytalnym są tak chronione, że dopiero likwidacja zupełna działalności przerywa ochronę. Czy pracodawca musi przenieść te pracownice do innego sklepu i zwolnić inne dwie osoby nieobjęte ochroną przedemerytalną?

Odpowiedź

W sytuacji opisanej w pytaniu pracodawca nie może zwolnic obu pracownic, ponieważ są one chronione poprzez przepisy Kodeksu pracy.  Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Ochrony tej nie stosuje się w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Istnieje możliwość przesunięcia obu pracownic do innego sklepu, ale rozwiązaniem umów o pracę tam zatrudnionych pracowników skutkować może rozstrzygnięciem przeze sąd pracy o naruszeniu przepisów o wypowiedzeniu umowy o pracę.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Przepisu art. 39 k.p. nie stosuje się w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Jednak by ochrona przed wypowiedzeniem zadziałała zgodnie z prawem musi być rzeczywista i dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości, a wiec w tym przypadku osobę fizyczną, a nie tylko poszczególnych elementów majątku. W wyroku z 11 maja 2017 r.  (sygn. akt II UK 213/16) Sąd Najwyższy stwierdził: (…) Likwidacja pracodawcy ma miejsce, gdy dochodzi do unieruchomienia bytu prawnego i całkowitego faktycznego unieruchomienia działalności prowadzonej przez pracodawcę. Samo wykreślenie osoby fizycznej z ewidencji działalności gospodarczej nie może być utożsamiane z likwidacją w rozumieniu art. 411 KP. Decyzja ta ma skutki administracyjne. Nie znosi podmiotowości prawnej zgłoszenie o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej. Ma ono bowiem charakter deklaratoryjny. Likwidacja natomiast jest pewnym procesem, obejmującym formalny stan związany z wyrejestrowaniem działalności w organie ewidencyjnym oraz faktyczne i trwałe prowadzenie działalności i rozwiązanie w związku z tym stosunków pracy ze wszystkimi.

Należy pamiętać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem art.411 § 1 k.p. nie ma zastosowania przy przejściu  likwidowanego zakładu na innego pracodawcę ani do likwidacji z możliwością zawarcia układu.

Pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy (z powodu ciężkiego i zawinionego naruszenia przez niego obowiązków pracowniczych - na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 KP) również w okresie ochronnym przewidzianym w art. 39 KP (wyrok Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2013 r., sygn. akt II PK 99/13).

 

Podstawa prawna: art. 39, art. 411, art. 52 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity:  Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).

Przypisy