ODPOWIEDŹ
Tak, pracodawca powinien wypłacić odprawę rentową. Spełnione są bowiem warunki do jej otrzymania przez pracownika.
UZASDANIENIE
Odprawa rentowa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia przysługuje pracownikowi, jeśli spełnia warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy, a jego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę (art. 921 § 1 k.p.). Przyznanie prawa do renty i jej wypłata nie powodują jednak ustania zatrudnienia ani powstania obowiązku wypłaty odprawy (m.in. uzasadnienie wyroku SN z 11 października 2007 r., sygn. akt III PK 40/07). Obowiązek ten uruchamia się dopiero wtedy, gdy między ustaniem stosunku pracy a przejściem na rentę istnieje związek (wyrok SN z 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 136/14). W uzasadnieniu do wyroku z 8 grudnia 2015 r. (sygn. akt I PK 345/14) Sąd Najwyższy przypomniał jednolitą od lat linię orzeczniczą, stwierdzając, że: (...) Związek między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty może mieć charakter przyczynowy (rozwiązanie stosunku pracy następuje dlatego, że pracownikowi przysługuje prawo do świadczenia), czasowy (rozwiązanie stosunku pracy zbiega się w czasie z nabyciem prawa do świadczenia niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy), bądź czasowo–przyczynowy (przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest nabycie prawa do emerytury lub renty i rozwiązanie następuje w chwili przyznania świadczenia). Między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do świadczenia może zachodzić także związek funkcjonalny, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do emerytury lub renty inwalidzkiej, ale nabycie prawa do jednego z tych świadczeń i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy.
Ważne
Przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy jest zmiana statusu pracownika lub pracownika–rencisty na status wyłącznie rencisty. Dochodzi do tego wyłącznie wskutek ustania stosunku pracy (uzasadnienie wyroku SN z 16 czerwca 2011 r., sygn. akt I PK 269/10).
Odprawa rentowa przysługuje bez względu na to z czyjej inicjatywy dochodzi do rozwiązania stosunku pracy i niezależnie od jego przyczyn (por. uzasadnienie wyroku SN z 8 sierpnia 2006 r., sygn. akt I PK 55/06, OSNAPiUS 2007/15–16/220). Wystarczy, że po zakończeniu zatrudnienia pracownik rozpoczyna pobieranie świadczenia z ubezpieczenia społecznego (por. np. uchwała SN z 7 stycznia 2000 r., sygn. akt III ZP 18/99, OSNAPiUS 2000/24/888). Dla Czytelnika oznacza to, że powinien wypłacić odprawę rentową po upływie okresu wypowiedzenia, uzasadnionego likwidacją pracodawcy, ponieważ status pracownika zmieni się wówczas z pracownika–rencisty na wyłącznie rencisty. Jeśli tego nie zrobi, pracownik będzie mógł wystąpić przeciwko niemu z roszczeniem o wypłatę tej odprawy, które mu będzie przysługiwało od dnia rozwiązania stosunku pracy (por. wyrok SN z 9 kwietnia 1998 r., sygn. akt I PKN 508/97, OSNAPiUS 1999/8/267).
Ważne
Odprawa rentowa przysługuje tylko raz w życiu (art. 921 § 2 k.p.). Pracownik, który ją otrzyma, nie nabędzie do niej prawa od żadnego kolejnego pracodawcy, u którego się zatrudni.
Pracownik może nabyć ponownie prawo do odprawy rentowej w jednym przypadku. Stanie się tak, jeśli pracodawca nie wypłaci odprawy rentowej, która przedawni się po 3 latach od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy, a pracownik ponownie się zatrudni. Ponieważ nie otrzymał odprawy wcześniej, nabędzie do niej prawo u tego nowego pracodawcy (por. uzasadnienie wyroku SN z 13 stycznia 2011 r., sygn. akt III PK 18/10, OSNP 2012/5–6/65).
Podstawa prawna: art. 921 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.).
