0
932
Pracodawca działający w sferze niepublicznej nie ma przepisów wewnątrzzakładowych dotyczących rozliczania podróży służbowych. Postanowienia z tego zakresu umieszcza w umowach o pracę. Przewidują one diety na pokrycie wydatków żywieniowych w kwocie wyższej niż powszechnie obowiązująca, a także ryczałty za przejazdy i noclegi na poziomie niższym niż ustanowiony w rozporządzeniu dla sfery budżetowej. Pracownik domaga się wpłaty ryczałtów w wysokości z rozporządzenia oraz pokrywania innych udokumentowanych kosztów. Czy pracodawca musi spełnić jego żądania?
ODPOWIEDŹ
Nie, pracodawca nie musi wypłacać pracownikowi ryczałtów w wysokości ustanowionej dla sfery publicznej oraz innych należności z tytułu odbytych podróży służbowych niż zapisane w umowie o pracę. Jest jednak jeden warunek: wszystkie należności łącznie z umowy o pracę pokryją rzeczywiste koszty podróży.
UZASADNIENIE
Pracodawca spoza sfery publicznej ma prawo uregulować warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania (art. 775 § 3 k.p.). Musi jednak zapewnić, aby minimalna wartość diety w podróżach krajowych i zagranicznych nie była niższa niż przewidziane w § 7 ust. 1 oraz w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167, dalej: rozporządzenia). Nie ma natomiast obowiązku gwarantowania innych należności, np. ryczałtu za nocleg czy przejazdy, na poziomie ustalonym w rozporządzeniu. Oznacza to, że Czytelnik nie musi spełniać żądania pracownika dotyczącego ryczałtów. Z opisu przez niego przedstawionego wynika także, że warunek dotyczący diet jest spełniony.
Ważne
Uregulowanie należności z tytułu podróży służbowych w umowie o pracę niweluje konieczność posiłkowego stosowania przepisów powszechnie obowiązujących. Pracodawca nie ma zatem obowiązku stosowania rozporządzenia (m.in. wyrok SN z 19 grudnia 2018 r., sygn. akt I PK 198/17).
W postanowieniu z 19 września 2018 r. (sygn. akt I PK 211/17) Sąd Najwyższy uznał, że pracodawca „prywatny” jest zobowiązany określić wszystkie składniki wymienione w rozporządzeniu, a właściwie w art. 775 § 2 k.p. Teoretycznie powinien zatem wskazać zwłaszcza wysokość diet, a także warunki zwrotu kosztów przejazdów, noclegów i innych wydatków. Praktycznie natomiast dieta czy ryczałt mogą zawierać też inne wydatki albo możliwe jest objęcie wszystkich kosztów związanych z podróżą służbową jedną „zbiorczą” należnością (por. postanowienie SN z 24 stycznia 2019 r., sygn. akt I PK 219/18). Jeśli zatem dieta, o jakiej pisze Czytelnik pokrywa też inne wydatki, żądanie pracownika o ich wypłatę jest nieuzasadnione.
Podstawa prawna: art. 775 § 3-4 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.); § 7 ust. 1 oraz załącznik rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167)
