0
1101
Proszę o informację, czy można zatrudnić na umowę zlecenie operatora koparki oraz kierowcę. Chodzi o to czy niezostanie zakwestionowane, że taki rodzaj pracy jest wykonywany na umowę zlecenie a nie na umowę o pracę. Dodam jeszcze, że najprawdopodobniej będzie to emeryt.
Odpowiedź
Tak, można usankcjonować współpracę z operatorem koparki czy kierowcą zawarciem umowy cywilnoprawnej, jednak pod pewnymi warunkami.
Uzasadnienie
Obecnie na rynku pracy najczęściej funkcjonują umowy o pracę oraz umowy zlecenia. Są to odmienne rodzaje umów, uregulowane odrębnymi przepisami prawa. Przy wyborze odpowiedniej umowy nie można kierować się wyłącznie zamiarem obejścia przepisów prawa pracy oraz ubezpieczeniowych. Liczy się cel umowy, potrzeby pracodawcy.
Stosunek pracy został zdefiniowany w art. 22 Kodeksu pracy. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Zatrudnienie w warunkach tak określonych jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, charakteryzujących stosunek pracy.
Jak wynika z orzecznictwa, fundamentalne cechy stosunku pracy odróżniające go od innych stosunków prawnych to: dobrowolność, osobiste świadczenie pracy w sposób ciągły, podporządkowanie, wykonywanie pracy na rzecz pracodawcy ponoszącego ryzyko związane z zatrudnieniem i odpłatny charakter zatrudnienia (wyrok SN z 23.10.2006 r., sygn. akt I PK 113/06, Pr. Pracy 2007, nr 1, poz.35). O rodzaju umowy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna) decyduje zgodny zamiar stron i cel umowy, który może być także wyrażony w nazwie umowy (wyrok SN z 18.06.1998r., sygn. akt I PKN 191/98, OSNP 1999/14/449).
Zatem, o stosunku pracy przesądza stopień powiązania, relacje obu stron, oparte na zależności i podległości. Zazwyczaj te sprawy podlegają analizie i mają kluczowe znaczenie przy badaniu zasadności zawarcia danej umowy. Należy bowiem podkreślić, że nawet w umowie zlecenia mogą wystąpić cechy kierownictwa i podporządkowania, choć nie takie same jak w zależności właściwej dla stosunku pracy. Raczej chodzi tu o udzielanie wskazówek, instrukcji jeśli to konieczne, w celu prawidłowego wykonania zlecenia, a nie jednostronne wydawanie poleceń służbowych wynikające z hierarchii panującej w zakładzie pracy.
W przypadku umowy zlecenia między przyjmującym zlecenie a dającym zlecenie (tak fachowo nazywają się strony umowy) występuje większa swoboda. Wykonawca powinien udzielać zleceniodawcy potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 Kodeksu cywilnego).
W zawodzie kierowcy można zauważyć pewną samodzielność w organizacji, procesie pracy. Otrzymuje on określone zadanie do wykonania np. przewóz od - do i ewentualne dodatkowe wytyczne, zastrzeżenia, związane z danym zleceniem, ale już w trasie sporo decyzji podejmuje sam. Kierowca nie potrzebuje więc stałego nadzoru przełożonego.
Na podobnych zasadach można ułożyć współpracę z operatorem koparki.
Ważne
W umowie zlecenia należy bezwzględnie unikać postanowień, które wskazywałyby na istnienie stosunku pracy np. wyznaczanie ścisłych godzin pracy „od-do”. Trzeba też pamiętać o dokładnym określeniu obowiązków i czynności zleceniobiorcy, a także o odpłatnościach dokonywanych na podstawie rachunków wystawianych przez wykonawcę (a nie na podstawie listy płac) i zapewnieniu zleceniobiorcy takiego wynagrodzenia, które w przeliczeniu na jedną godzinę nie będzie niższe od minimalnej stawki godzinowej.
Podstawa prawna: art. 22 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 734, art. 740 ustawy z listopada 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145); art. 8a ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 2177).
