Pracownik, zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony, przebywa na zwolnieniu lekarskim ponad 182 dni z powodu poważnej choroby. Po konsultacji ze specjalistami, po upływie tego okresu zasiłkowego nie wnioskował o świadczenie rehabilitacyjne (brak szans na odzyskanie zdrowia), lecz wystąpił o rentę, której nie otrzymał, ponieważ nie spełniał kryterium stażu pracy. Aktualnie ma zewidencjonowaną nieobecność usprawiedliwioną niepłatną. Wiemy, że stan zdrowia nie pozwala mu na powrót do pracy. W jaki sposób skutecznie rozwiązać z nim stosunek pracy?
ODPOWIEDŹ
Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę, podając jako przyczynę długotrwałą nieobecność w pracy wywołaną chorobą. Wolno mu też rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z tego samego powodu. W obu przypadkach pracownik będzie uprawniony do odwołania, co nie jest równoznaczne z jego uwzględnieniem przez sąd.
UZASADNIENIE
Generalnie przebywanie na zwolnieniu lekarskim uniemożliwia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę. Jednak zakaz działa tylko do upływu okresu ochronnego, który w przypadku niezdolności do pracy wskutek choroby wynosi:
- 3 miesiące – gdy pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- łączny okres pobierania wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – jeżeli pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Z informacji przedstawionych przez Czytelnika wynika, że pracownik nie jest już objęty ochroną. To powoduje, że można mu wypowiedzieć umowę o pracę, ale można też ją rozwiązać bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1 k.p.
Ważne
Długotrwała choroba pracownika samodzielnie stanowi usprawiedliwioną przyczynę wypowiedzenia, gdyż zawsze powoduje niekorzystne skutki dla pracodawcy (wyrok SN z 24 października 2017 r., sygn. akt I PK 290/16).
Wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę na czas nieokreślony powinno być najpierw skonsultowane z organizacją związkową reprezentującą pracownika. Następnie ma być sporządzone na piśmie z podaniem przyczyny (długotrwała niezdolność do pracy wywołana chorobą) zwalniania pracownika i pouczeniem o prawie odwołania się do sądu w ciągu 21 dni od dnia doręczenia oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy bez niego. Wreszcie gotowy dokument musi być doręczony pracownikowi.
Pracodawca może to zrobić w dowolny sposób, np. osobiście, przez firmę kurierską, operatora pocztowego bądź upoważnionego pracownika. Jego oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia uważa się za złożone z chwilą, gdy doszło do pracownika w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią.
Jeśli Czytelnik zdecyduje się na wypowiedzenie, zacznie ono biec od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik miał możliwość zapoznania się z pismem wypowiadającym (nie od tego dnia) i zakończy się po upływie okresu wypowiedzenia, czyli tu najprawdopodobniej po 3 miesiącach (wyrok SN z 8 listopada 1988 r., sygn. akt I PRN 48/88). Szybsze zakończenie stosunku pracy uzyska, gdy wybierze rozwiązanie umowy w trybie natychmiastowym. Dojdzie do niego w chwili, w której pracownik będzie miał możliwość poznania treści oświadczenia pracodawcy.
Ważne
Pracownik może się odwołać zarówno od wypowiedzenia umowy o pracę, jak i jej rozwiązania w trybie natychmiastowym.
Sąd orzeknie zgodnie z żądaniem pracownika: bezskuteczność wypowiedzenia, a jeśli umowa już się rozwiązała – przywrócenie do pracy lub odszkodowanie. Stanie się tak tylko wtedy, gdy ustali, że wypowiedzenie było nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów. Jeśli Czytelnik postąpi zgodnie z przedstawionymi zasadami, nie musi się obawiać niekorzystnego dla siebie orzeczenia. Dotyczy to także rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.
Podstawa prawna: art. 22, art. 30 § 3-5, art. 36 § 1, art. 38, art. 41, art. 44-45, art. 53 § 1 pkt 1 i § 4, art. 56, art. 264 § 1-2, art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040); art. 61 § 1 zd. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 z późn.zm.).