ODPOWIEDŹ
Przepisy prawne nie rozstrzygają czy świadczenie 500+ należy wliczać do dochodu, od którego zależą uprawnienia do zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Dominuje jednak praktyka, zgodnie z którą 500+ nie należy wliczać do dochodu na potrzeby funduszu. Uważam jednak, że jeśli Państwo uznają, że 500+ należy wliczyć do dochodu to nie będzie to błędem.
UZASADNIENIE
Uprawnienia do świadczenia wychowawczego, które wypłacane jest z programu „Rodzina 500+” reguluje ustawa z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Nie znajdziemy w niej regulacji, które mogłyby rozstrzygnąć Państwa problem.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, przyznawanie oraz wysokość ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej, przy czym ustawa nie precyzuje sposobu ustalania sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika uprawnionego do korzystania z funduszu.
Najpowszechniejszym i chyba najprostszym sposobem – rzeczywiście jest pobranie od pracownika oświadczenia o uzyskiwanym dochodzie i generalnie jest to wystarczające. Osobiście uważam jednak, że dochód nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji rodziny, np. w sytuacji kiedy choruje któryś z członków rodziny i ponosi się koszty na jego leczenie. Tak czy inaczej, skoro przyjmują Państwo taki model, kwestia wliczania (lub nie) 500+ do dochodu, jest niewątpliwie istotna. Zatem w obu wspomnianych aktach prawnych nie przesądza się czy świadczenie wychowawcze 500 + należałoby wliczyć do dochodu, jako kryterium przy ustalaniu prawa do świadczeń zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Co ważne, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o ZFŚS, zasady i warunki korzystania z funduszu, z uwzględnieniem wskazanych kryteriów (sytuacja życiowa, rodzinna, materialna) oraz zasady przeznaczania funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładowymi organizacjami związkowymi, a gdy one nie działają – z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Oznacza to, że ustalenie szczegółowych zasad wydatkowania z funduszu, w tym sposób ustalania sytuacji osoby uprawnionej na podstawie oceny jej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej powinny być treścią regulacji regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Dlatego więc na pewno warto w treści samego regulaminu przesądzić o tym, jakie świadczenia należy wliczać do dochodu. Wracając do moich początkowych rozważań dotyczących tego czy oświadczenie o dochodzie odzwierciedla kryteria ustawowe, to zdecydowanie regulamin powinien umożliwić w miarę obiektywne ustalenie sytuacji pracownika, czy innej osoby uprawnionej do środków z funduszu.
Z tych względów uważam, że świadczenie wychowawcze 500+ generalnie powinno być wliczane do dochodu na potrzeby zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ale jednocześnie poprzestanie na badaniu dochodu nie daje pełnego obrazu sytuacji socjalnej.
Natomiast jeśli Państwo będziecie chcieli poprzestać na pobieraniu oświadczenia o dochodzie nie badając dodatkowych okoliczności i nie zechcą Państwo wliczać 500+, to na pewno będą mogli Państwo wesprzeć się stanowiskiem sekretarza Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 1 marca 2017 r., który w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 2063 zasugerował, że z uwagi na fakt, że 500+ nie wlicza się do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych, pomocy społecznej czy funduszu alimentacyjnego, to i w przypadku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie koniecznie trzeba to robić.
Podstawa prawna: ustawa z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 575); z art. 8 ust. 1 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 800).
