0
1400
Jeden z pracowników wnioskował o dofinansowanie wczasów pod gruszą z ZFŚS. Jednak jego wynagrodzenie jest zajęte przez komornika. Czy można mu przyznać te pieniądze i wypłacić, czy należy je zabezpieczyć na zadłużenie, a jeśli tak, to w jakiej wysokości?
Odpowiedź
Jeśli zajęcie komornicze obejmuje również inne wierzytelności, poza wynagrodzeniem, to świadczenie z ZFŚS podlega egzekucji w pełnej wysokości, bez stosowania żadnej ochrony.
Uzasadnienie
Wynagrodzenie za pracę jest nietykalne, poza dozwolonymi przypadkami, kiedy z zachowaniem odpowiednich zasad można dokonywać z niego potrąceń. Bez zgody pracownika, mogą być potrącane tylko należności wymienione w art. 87 § 1 Kodeksu pracy. Wśród nich są sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych lub niealimentacyjnych. W przypadku egzekucji sądowej to komornik zajmuje wynagrodzenie za pracę. Zawiadamia on dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób.
Dotyczy to w szczególności periodycznego wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia za prace zlecone oraz nagród i premii przysługujących dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, jak również związanego ze stosunkiem pracy zysku lub udziału w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach, pozostających w związku ze stosunkiem pracy.
Mimo że wynagrodzenie, dla celów ściągalności należności, jest traktowane bardzo szeroko, to jednak nie sięga świadczeń pochodzących np. z ZFŚS, a więc o charakterze wyłącznie socjalnym. W obiegu funkcjonuje interpretacja Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej potwierdzająca, że świadczenia finansowane z ZFŚS nie są wynagrodzeniem nawet w bardzo szerokim rozumieniu tego pojęcia. Nie kwalifikują się więc pod ochronę, jaką daje Kodeks pracy poprzez stosowanie m.in. kwot wolnych od ujęć. Jedynym kryterium przyznania wsparcia z ZFŚS jest sytuacja osobista (materialna, rodzinna) pracownika i jego rodziny, a nie ocena jego pracy (interpretacja Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej i Ministerstwa Sprawiedliwości z 21 czerwca 2011 r. w sprawie możliwości prowadzenia egzekucji komorniczej lub administracyjnej ze świadczeń z ZFŚS oraz odpowiedź na interpelację poselską nr 1952, Ministra Sprawiedliwości, z 29 marca 2012).
W konsekwencji, pracodawca będący w posiadaniu zajęcia wynagrodzenia za pracę czy też wynagrodzenia wraz z zasiłkami, nie może na tej podstawie zadysponować świadczeniami z ZFŚS poprzez przekazanie ich wierzycielowi.
Owszem, świadczenia te mogą być przedmiotem egzekucji, ale na podstawie art. 895 i następnych k.p.c. a więc zajęcia innych wierzytelności. Wówczas nie ma zastosowania Kodeks pracy w zakresie ochrony i nawet 100% dopłaty socjalnej może pracownikowi przepaść na rzecz spłaty zadłużenia.
Oczywiście pracodawca powinien powiadomić komornika o takim dochodzie dłużnika i jeśli organ uzna, że jego zajęcie będzie w interesie wierzyciela, to powinien rozszerzyć dotychczasowe zajęcie wynagrodzenia za pracę o inne wierzytelności lub wystawić nowe, odrębne.
Podstawa prawna: art. 881, art. 882, art. 895 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 z późn.zm.).
