ODPOWIEDŹ
Zawieszenie wykonywania niektórych obowiązków związanych z zakładowym funduszem świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS) dotyczy tylko tych pracodawców, którzy spełniają warunki dotyczące spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, będących następstwem COVID-19.
UZASADNIENIE
Pracodawca może zawiesić wykonywanie obowiązków z ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawy ZFŚS). Jest to możliwe dzięki tzw. tarczy antykryzysowej 4.0 (ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postepowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19), która wprowadziła takie uprawnienie do tzw. specustawy (ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych).
Na podstawie art. 15ge specustawy pracodawca ma prawo zawiesić w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 obowiązek:
- tworzenia lub funkcjonowania ZFŚS,
- dokonywania odpisu podstawowego oraz
- wypłaty świadczeń urlopowych.
Skorzystanie z tego prawa jest obwarowane koniecznością spełnienia wymogów co do stanu finansowego oraz trybu wprowadzenia, co pokazuje tabela.
| Lp. | Rodzaj warunku | Treść warunku | Uwagi |
| 1. | Spadek obrotów gospodarczych (art. 15g ust. 9 w zw. z art. 15ge specustawy) |
– Nie mniej niż o 15%, obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 31 grudnia 2019 r. (było po 1 stycznia 2020 r. do czasu wejścia życie tarczy 4.0) do dnia poprzedzającego dzień́ złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego. | – Pracodawca musi spełnić ten warunek, jeśli nie dotyczy go istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń. – Za miesiąc uważa się̨ także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, jeżeli okres porównawczy rozpoczyna się̨ w trakcie miesiąca kalendarzowego, czyli w dniu innym niż̇ pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego. |
| 1. | – Nie mniej niż o 25%, obliczone jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 31 grudnia 2019 r. (było po 1 stycznia 2020 r. do czasu wejścia życie tarczy 4.0) do dnia poprzedzającego dzień́ złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego. |
||
| 2. | Istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń (art. 15gb ust. 2 w zw. z art. 15ge specustawy) |
– Jest to iloraz: • kosztów wynagrodzeń pracowników, z uwzględnieniem składek na ubezpieczenia społeczne pracowników finansowanych przez pracodawcę (dalej koszt wynagrodzeń) – z wyłączeniem kosztów wynagrodzeń pracowników, z którymi rozwiązano umowę o pracę oraz którym obniżono wynagrodzenie w trybie art. 15g ust. 8 specustawy – w wysokości odpowiadającej wartości obniżenia, oraz • przychodów ze sprzedaży towarów lub usług (dalej przychodów ze sprzedaży). – Iloraz powyższych liczb z miesiąca kalendarzowego dowolnie wskazanego przez pracodawcę i przypadającego od 1 marca 2020 r. ma być wyższy minimum o 5% w porównaniu do takiego ilorazu z miesiąca poprzedzającego (miesiąc bazowy). |
– Pracodawca musi spełnić ten warunek, jeśli nie dotyczy go spadek obrotów gospodarczych, o którym mowa w pkt 1 tabeli. – Za miesiąc uważa się̨ także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, jeżeli okres porównawczy rozpoczyna się̨ w trakcie miesiąca kalendarzowego, czyli w dniu innym niż̇ pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego. |
| 2. | Forma wprowadzenia (art. 15ge ust. 2 specustawy) |
– Porozumienie ze związkowymi organizacjami związkowymi (w rozumieniu art. 15g ust. 11 pkt 1 albo 2 specustawy), jeśli takie działają u pracodawcy. | Organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych: |
| 3. | – Brak ustawowej formy w pozostałych przypadkach. | – z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, albo – jeżeli u pracodawcy nie działają reprezentatywne organizacje związkowe zrzeszające co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy. |
Kryteria wskazane w pkt 1 i 2 tabeli dotyczą także ustawowego zawieszenia postanowień układów zbiorowych pracy i regulaminów wynagradzania, które podwyższają ustawową wysokość odpisów na ZFŚS i innych świadczeń o charakterze socjalno-bytowym. Oznacza to, że pracodawca, u którego nastąpił spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń – na mocy art. 15ge ust. 3 specustawy – stosuje ustawowe wartości odpisów w okresie obowiązywania stanu zagrożenia/epidemii ogłoszonego z powodu COVID–19.
Podstawa prawna: art. 15gb ust. 2, art. 15ge, art. 15 ust. 9 i ust. 11 pkt 1-2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 z późn.zm.); art. 77 pkt 16 ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postepowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. poz.1086); ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1070).
