Zamierzamy zatrudnić osobę z orzeczoną niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym na dwóch stanowiskach pracy jednocześnie: pracownika gospodarczego w wymiarze 1/2 etatu i dozorcy – na 1/2 etatu. Jakie normy czasu pracy powinniśmy zastosować w tym przypadku?
ODPOWIEDŹ
Niemożliwe jest jednoznaczne udzielenie odpowiedzi na pytanie, ponieważ dla obu stanowisk pracy obowiązują odmienne zasady czasu pracy.
UZASADNIENIE
Jeśli pracownik ma wykonywać pracę na dwóch różnych stanowiskach pracy u jednego pracodawcy, powinien mieć jedną umowę o pracę w wymiarze nieprzekraczającym jednego etatu (por. wyroki SN z 14 lutego 2002 r., sygn. akt I PKN 876/00, OSNP 2004/4/60 oraz z 13 marca 1997 r. sygn. akt I PKN 43/97, OSNAPiUS 1997/24/494). Jednak w przypadku pracownika niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym, o jakim pisze Czytelnik może być to utrudnione z powodu odmiennych zasad czasu pracy stosowanych wobec niego, jeśli jest zatrudniony:
- przy pilnowaniu – nie obowiązuje go 7–godzinna norma dobowa i 35–godzinna norma tygodniowa, a także zakaz pracy w godzinach nocnych i nadliczbowych,
- do realizacji innych rodzajów pracy – jego maksymalny czas pracy to 7 godz. dziennie i 35 godz. tygodniowo, a wykonywanie pracy w godzinach nocnych i nadliczbowych jest zabronione.
Tak wynika z art. 16 ust. 1 pkt w zw. z art. 15 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: ustawa). Wprowadzenie jednolitych reguł, zastrzeżonych dla zatrudnionych przy pilnowaniu jest możliwe jedynie po uzyskaniu zgody – na wniosek osoby niepełnoprawnej – lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarza sprawujący opiekę nad tą osobą (art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy). Jeśli takiej zgody nie będzie, wówczas pracodawca musiałby przestrzegać odrębnych reguł przy stanowisku pracownika gospodarczego i stanowisku dozorcy. Przeszkodą może być także określenie systemu czasu pracy, w jakim pracownik niepełnosprawny będzie realizował swoje zadania.
Ważne
Wobec jednego pracownika nie można wprowadzić mieszanego systemu czasu pracy, obejmującego elementy różnych systemów czasu pracy, np. podstawowego i równoważnego (por. wyrok z 3 września 2010 r., sygn. akt I PK 39/10).
Jeśli Czytelnik zastosuje jeden system czasu pracy – podstawowy lub równoważny – za zgodą lekarza na wyłączenie art. 15 ustawy – wobec zatrudnianej osoby niepełnosprawnej nie naruszy zasady niedopuszczalności łączenia systemów czasu pracy wobec jednego pracownika/grupy pracowników. Wprowadzenie obu systemów jednocześnie – mimo różnych obowiązków wynikających z pracy na stanowisku pracownika gospodarczego i dozorcy – może być uznane za nieprawidłowe. Ostateczna ocena takiego działania należy do sądu, jeśli sprawa zostanie do niego skierowana. Za jego poprawnością może świadczyć wyraźne podzielenie czasu pracy w rozkładach czasu pracy dla poszczególnych stanowisk i właściwe jego rozliczanie (por. art. 129 § 3 i art. 149 k.p.).
Podstawa prawna: art. 2a ust. 1 art. 15, art. 16 ust. 1, art. 18 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 426 z późn.zm.); art. 129 § 3, art. 149 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.).