ODPOWIEDŹ
Ognisko artystyczne o charakterze niepublicznym musi zatrudniać nauczycieli w okresie od 1 września 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. na umowę o pracę, bez względu na wymiar ich czasu pracy w ognisku oraz dodatkowe zatrudnienie lub jego brak w innych placówkach, a osoby do wykonywania innych prac niż wymagane od nauczyciela – w umówionej formie, np. umów cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2019 r. ognisko artystyczne będzie miało obowiązek zawierania umów o pracę z nauczycielami w zależności od liczby zajęć prowadzonych przez nich bezpośrednio z uczniami lub wychowankami. W razie podpisania umowy o pracę na 1 dzień ognisko musi wystawić świadectwo pracy oraz wykonać wszystkie obowiązki ciążące na pracodawcy przy nawiązywaniu/rozwiązywaniu stosunku pracy na takiej podstawie.
UZASADNIENIE
Obowiązek zawierania umów o pracę z nauczycielami w placówkach niepublicznych objętych systemem oświaty (tu: ognisko artystyczne, dla którego organem prowadzącym jest osoba fizyczna wykonująca jednoosobową działalność gospodarczą) obowiązuje od 1 września 2018 r. na mocy art. 10a Karty Nauczyciela.
Oznacza to, że osoby wymienione przez Czytelnika w pkt 1, 2, 4, 5, 6, 9 i 10 powinny mieć umowy o pracę, przy czym wymiar ich czasu pracy należy obliczać zgodnie z art. 130 Kodeksu pracy (dalej: k.p.), ale w proporcji do ustalonej wielkości etatu (np. przy etacie 1/10 w grudniu 2018 r. wymiar czasu pracy to 16 godzin). Przymus zatrudnienia na umowie o pracę zostanie jednak złagodzony od 1 stycznia 2019 r. za sprawą art. 6 pkt 11 w zw. z art. 170 pkt 3 ustawy z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, modyfikujących art. 10a Karty Nauczyciela.
W stosunku do nauczycieli prowadzących zajęcia bezpośrednio z uczniami lub wychowankami w wymiarze nie wyższym niż 4 godziny tygodniowo, powierzenie prowadzenia tych zajęć będzie mogło nastąpić również na innej podstawie niż umowa o pracę, ale pod warunkiem, że w treści łączącego strony stosunku prawnego nie przeważą cechy charakterystyczne dla stosunku pracy. Zastosowanie tej regulacji nie zwolni jednak placówki z obowiązku zatrudniania nauczycieli spełniających wymagania zawarte w art. 10 ust. 5 pkt 3–4 i ust. 8a Karty Nauczyciela.
W stosunku do osób, którym ognisko artystyczne powierzy wykonywanie innych zajęć niż wynikające ze stanowiska nauczyciela, może być zastosowana umowa cywilnoprawna, o ile w powstałych na ich podstawie stosunkach prawnych nie pojawią się w większości cechy charakterystyczne dla stosunku pracy, określonego w art. 22 § 1 k.p. Przepis ten definiuje go jako wykonywanie pracy określonego rodzaju osobiście przez zatrudnionego na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, w zamian za co pracodawca wypłaca wynagrodzenie. Mogą być zatem zawarte – przy braku przewagi elementów zawartych w tej definicji – z osobami wskazanymi przez Czytelnika w:
-
pkt 3 – umowa zlecenie lub o świadczenie usługi, ale nie umowa o dzieło, bo tu wymagane jest powstanie konkretnego utworu w rozumieniu praw autorskich, co nie ma miejsca przy wykonywaniu koncertu muzycznego/edukacyjnego (m.in. wyroki: SN z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt III UK 53/16, SA w Szczecinie z 31 maja 2016 r., sygn. akt III AUa 680/15 oraz SA w Szczecinie z 10 maja 2016 r., sygn. ak III AUa 745/15),
-
pkt 7 – umowa zlecenia, o świadczenie usług lub o dzieło, z tym że wykład lub szkolenie może być przedmiotem dzieła tylko wtedy, gdy temat jest znany w momencie zawierania kontraktu, posiada cechu utworu autorskiego, podlega ochronie prawa autorskiego i możliwe jest jednoznaczne zweryfikowanie jego wykonania (m.in. wyroki: SA w Białymstoku z 17 kwietnia 2018 r., III AUa 104/18, SN z: 10 stycznia 2017 r., III UK 53/16), SN z 14 września 2016 r., II UK 342/15 i SN z 11 sierpnia 2016 r., II UK 316/15, M.P.Pr. 2016/12/663–666),
-
pkt 8 – umowa zlecenie lub o świadczenie usług, ale nie o dzieło (m.in. wyrok SN z 14 września 2016 r., II UK 342/15),
-
pkt 11 – umowa zlecenia, o świadczenie usług lub o dzieło – z zastrzeżeniami wskazanymi przy pkt 7.
Zawarcie każdego rodzaju umowy o pracę (tu: na 1 dzień będzie umową na czas określony) wiąże się z koniecznością wykonania wszystkich obowiązków wynikających z k.p., w tym m.in. dopuszczenia do pracy po przedłożeniu orzeczenia o przeciwwskazaniach do wykonywania pracy na danym stanowisku (art. 229 § 4 k.p.), szkolenia bhp (art. 94 pkt 4 k.p.) czy wystawić świadectwo pracy (art. 97 k.p.).
Do ustalenia urlopu wypoczynkowego przy takiej umowie konieczne jest przyjęcie do obliczeń 1 miesiąca jako 1/12 (art. 1552a k.p.) z podstawy urlopowej (20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy) i zaokrąglenie wyniku do pełnych dni (art. 1553 k.p.), np. 1/12 x 26 dni = 2,1666 dnia, po zaokrągleniu 3 dni.
Nie ma tu znaczenia czy chodzi o nauczyciela czy wykładowcę akademickiego, ponieważ ognisko artystyczne jest objęte przepisami kodeksu pracy, a Kartą nauczyciela tylko w zakresie wskazanym w art. 91b ust. 2 pkt 2 i ust. 2b, które nie dotyczą urlopów wypoczynkowych. Z uwagi na brak możliwości wykorzystania takiego urlopu w naturze, konieczna będzie wypłata ekwiwalentu urlopowego (art. 171 k.p.).
Podstawa prawna: art. 2 pkt 5, art. 6, art. 8 ust. 2 pkt 3 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 996 z późn.zm.); art. 10a i art. 91b ust. 2 pkt 2 i ust. 2b ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 967 z poźn.zm.); art. 76 pkt 14 ustawy 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 z późn.zm.); art. 6 pkt 11 i art. 170 pkt 3 ustawy z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (w momencie publikacji tekstu czekała na podpis prezydenta RP); art. 22 § 1, art. 29, art. 94, art. 97, art. 130, art. 154, art. 1551 § 1 pkt 1, art. 1552a, art. 1553 , art. 171 k.p., art. 229 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks Pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.); art. 3531, art. 627, art. 734 i art. 750 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 z późn.zm.).
