Odpowiedź
Zleceniobiorcy powinni przejść badania lekarskie i szkolenie wstępne bhp ze względu na charakter wykonywanych czynności w kontekście ewentualnych skutków odszkodowawczych pracodawcy.
Same przepisy Kodeksu pracy nie nakazują posiadania badań lekarskich i szkolenia BHP przez zleceniobiorców.
Uzasadnienie
W myśl art. 304 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. Zatem pracodawca musi zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest obowiązany:
- organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
- zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
- reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
- zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
- uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
- zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
- zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Tak jak już wspomniałem, nie ma żadnego przepisu, który nakazywałby niepracownikom przechodzenie szkolenia wstępnego oraz poddaniu się badaniu, jednak w sytuacji ewentualnego wypadku przy pracy pracodawca będzie musiał udowodnić, że zapewnił bezpieczne warunki pracy. Właśnie wykazaniu przez pracodawcę, że warunki pracy były należyte i zleceniodawca wiedział jak wykonywać powierzone mu służyć mogą badania wstępne i przeszkolenie bhp.
Podstawa prawna: art. 207, art. 211, art. 304 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r, poz. 1040 ze zm.).
