Zawieszenie urzędnika w pełnieniu obowiązków służbowych przez prokuratora lub sąd

SFERA BUDŻETOWA

Otrzymaliśmy zawiadomienie prokuratorskie o wydaniu wobec naszego pracownika zatrudnionego w urzędzie gminy na podstawie umowy o pracę, postanowienia o zawieszeniu w pełnieniu obowiązków. Nie wiemy jak w takiej sytuacji dalej postępować, czy płacić wynagrodzenie, jeśli tak to w jakiej wysokości oraz czy wójt może albo powinien rozwiązać stosunek służbowy z urzędnikiem?

ODPOWIEDŹ

Nie ma przepisów, które wprost regulowałyby sytuację pracownika w przypadku zawieszenia prokuratorskiego. Pracodawca nie ma obowiązku rozwiązania stosunku pracy ale może to zrobić. Za okres zawieszenia wynagrodzenie nie będzie przysługiwało, gdyż za niewykonywanie pracy wynagrodzenie przysługuje tylko wówczas gdy przepisy tak stanowią. W ustawie o pracownikach samorządowych takiego uregulowania brak (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2014 r. sygn. akt. III PK 51/13).

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 276 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, oskarżonego w postępowaniu karnym można zawiesić w czynnościach służbowych lub w wykonywaniu zawodu albo nakazać powstrzymanie się od określonej działalności lub od prowadzenia określonego rodzaju pojazdów lub zakazać ubiegania się o zamówienia publiczne na czas trwania postępowania. W ramach toczącego się postępowania karnego, decyzję taką może podjąć sąd lub prokurator.

Zwykle zawieszenie będzie zastosowane, gdy oskarżony w związku z pełnioną przez siebie funkcją czy też wykonywanymi obowiązkami służbowymi może utrudniać prowadzenie postępowania karnego m.in. np. poprzez wpływ na świadków, czy fałszowanie dokumentów do których ma dostęp w związku
z pełnioną przez siebie funkcją.

Generalnie zawieszenie w czynnościach służbowych na gruncie prawa pracy oznacza, że osoba (oskarżony pracownik) której zawieszenie dotyczy, nie może wykonywać pracy na konkretnym stanowisku, u tego konkretnego pracodawcy. Inaczej byłoby w przypadku zawieszenia w wykonywaniu zawodu – oskarżony nie będzie mógł wtedy podjąć zatrudnienia w jakiejkolwiek formie, które będzie dotyczyło zawodu wykonywanego.

Należy wyraźnie wskazać, że na gruncie opisanego przez Państwa przypadku, samo zawiadomienie prokuratorskie nie jest tożsame z zakończeniem stosunku pracy ani nie powoduje konieczności rozwiązania umowy o pracę. Zawieszenie prokuratorskie powoduje przejściową niemożność świadczenia pracy przez pracownika. Stosunek pracy zatem nie wygaśnie. Do wygaśnięcia stosunku pracy, mogłoby dojść w przypadku ponad trzymiesięcznej nieobecności w pracy z powodu tymczasowego aresztowania (art. 66 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy).

Nie macie Państwo także obowiązku rozstawać się z zawieszonym pracownikiem. Z drugiej jednak strony zawieszenie może trwać miesiącami i nie będą chcieli Państwo oczekiwać na rozstrzygniecie w postępowaniu karnym.

Zatem decyzja co do utrzymywania w zatrudnieniu zawieszonego pracownika należy do Państwa. Gdyby zdecydowali się Państwo na rozwiązanie umowy, wybór trybu zwolnienia uzależniony będzie od wszelkich okoliczności danej sprawy. Z uwagi na treść uchwały Sądu Najwyższego z 10 grudnia 2015 r. (sygn. akt. III PZP 7/15), rozstrzygającej sprawę dotyczącą nieświadczenia przez pracownika pracy przez okres trwający dłużej niż jeden miesiąc, spowodowanej zastosowaniem wobec niego zawieszenia prokuratorskiego, nie należy stosować trybu rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 53 § 1 pkt. 2 Kodeksu pracy. Warto również wskazać, że przyczyną rozwiązania umowy o pracę nie może być sam fakt zawieszenia przez prokuratora pracownika w wykonywaniu czynności służbowych.

Wracając do kwestii wynagrodzenia za czas kiedy pracownik nie będzie wykonywał pracy na skutek wydanego postanowienia prokuratora, w pierwszej kolejności warto skierować do pracownika pismo zgodnie z którym odsuwa się go od pracy przywołując treść postanowienia oraz wskazać, że za ten okres nie będzie przysługiwało wynagrodzenie.

Kluczowy w tym przypadku będzie art. 80 Kodeksu pracy, zgodnie z którym wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Skoro przepisy w tej sytuacji nie przewidują zachowania prawa do wynagrodzenia albo jego części to wynagrodzenie nie przysługuje.

WAŻNE:

Nie należy mylić i utożsamiać zawieszenia prokuratorskiego z instytucją uregulowaną w art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, zgodnie z którą, stosunek pracy pracownika samorządowego tymczasowo aresztowanego ulega zawieszeniu z mocy prawa oraz, że w tym okresie pracownik zachowuje prawo do połowy wynagrodzenia.

Podstawa prawna: art. 276 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1987); art. 53 § 1 pkt. 2, 66 § 2,80 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.); art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1260 z późn.zm.).

Przypisy