Odpowiedź
Jeżeli wynagrodzenie za godziny pracy przypadające do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy (wraz z innymi składnikami wynagrodzenia jeśli takie przysługują) jest niższe od minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy wówczas należy wyrównać wynagrodzenie do wynagrodzenia minimalnego.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 22 §1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Pracownikiem, w rozumieniu Kodeksu pracy, jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.
Wynagrodzenie pracownika wynika bezpośrednio ze stosunku pracy oraz stosowanego systemu wynagrodzeń. System wynagradzania, to sposób, w jaki ustala się wielkość wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za wykonaną przez niego pracę. Do najczęściej stosowanych systemów wynagradzania zaliczyć można:
- system czasowy;
- akordowy,
- prowizyjny.
W systemie czasowym podstawą obliczeniową wynagrodzenia jest jednostka miary czasu. Najczęściej przyjmuje się stawkę godzinową lub miesięczną. Stawka wynagrodzenia jest tutaj stała. Wynagrodzenie pracownika w systemie czasowym jest relacją ilości przepracowanego czasu oraz przypadającej stawki za jednostkowy czas pracy.
Natomiast pozostałe systemy wynagradzania uzależniają wysokość wynagrodzenia od wkładu pracy. Akord jest to system płacy, w którym wysokość wynagrodzenia zależy od ilości wykonanej produkcji lub stopnia wykonania normy pracy.
W myśl ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu wysokość minimalnego wynagrodzenia, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej, podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów, w terminie do dnia 15 września każdego roku.
Od 1 stycznia 2020 r. Rada Ministrów rozporządzeniem z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. ustaliła minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2600 zł oraz minimalną stawkę godzinową w wysokości 17 zł.
Ważne
Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych.
W skład minimalnego wynagrodzenia wchodzą min. składniki wynagrodzenia jak:
- wynagrodzenie zasadnicze (które może być określane w stawce miesięcznej, godzinowej, akordowej lub jako wynagrodzenie prowizyjne),
- dodatki do wynagrodzenia zasadniczego np. za pełnione funkcje,
- nagrody i premie zgodne z regulaminem,
Podkreślić trzeba, że przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się:
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
- dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
- dodatku za staż pracy.
Ważne
Jeżeli w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości w postaci wyrównania. Wyrównanie wypłaca się za okres każdego miesiąca łącznie z wypłatą wynagrodzenia.
Pracownikom wynagradzanym na podstawie miesięcznych stawek wynagrodzeń, którym nie przysługuje wynagrodzenie za pełny miesięczny wymiar czasu pracy, wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy.
Wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu przeliczoną na godzinę pracy.
Pracownikom wynagradzanym na podstawie godzinowych stawek wynagrodzenia wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy. Wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu przeliczoną na godzinę pracy.
Przykład
Pracownik jest wynagradzany według godzinowej stawki wynagrodzenia wynoszącej 15,48 zł brutto za godzinę pracy i pracuje w równoważnym systemie czasu pracy. W okresie rozliczeniowym obejmującym okres czerwiec-lipiec 2020 r., w którym wymiar czasu pracy wynosił (168 + 184) 352 godziny, pracownik przepracował:
- w czerwcu 204 godziny, za które pracodawca naliczył wynagrodzenie w wysokości 3157,92 zł brutto (15,48 zł x 204 godziny),
- w lipcu 144 godziny, za które otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2229,12 zł brutto (15,48 zł x 144 godziny).
Liczba godzin w poszczególnych miesiącach wynikała z ustalonego dla pracownika rozkładu czasu pracy.
Należy zauważyć, że w lipcu pracownik na skutek ustalonego dla niego grafiku otrzymałby wynagrodzenie niższe od wynagrodzenia minimalnego czyli niższe od 2600 zł, wynagrodzenie to należało uzupełnić do tej kwoty brutto, a więc 2600 zł – 2229,12 zł = 370,88 zł brutto.
Należy zaznaczyć, że wynagrodzenie określone w stawce godzinowej oznacza, że pracownik otrzyma wynagrodzenie za tyle godzin, ile rzeczywiście w danym miesiącu pracował. Zatem, w zależności od liczby godzin przewidzianych do przepracowania w poszczególnych miesiącach wysokość wynagrodzenia za te miesiące będzie różna.
Przykład
Pracownik zatrudniony jest w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Zgodnie z umową o pracę wynagrodzenie w stawce godzinowej określono w kwocie 17 zł brutto za godzinę pracy. Zatem wynagrodzenie w poszczególnych miesiącach ulegnie zmianom np.:
- za lipiec 2020 r. (wymiar czasu pracy wynosi 184 godziny) kwota wynagrodzenia powinna wynieść 3128 zł brutto,
- za sierpień 2020 r. (wymiar czasu pracy wyniesie 160 godzin) pracownik powinien otrzymać 2720 zł brutto,
- za wrzesień 2020 r. (wymiar czasu pracy to 176 godzin) pracownik powinien otrzymać 2992 zł brutto.
Podsumowując, wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu z uwzględnieniem składników zaliczanych, przeliczoną na godzinę pracy. Dodać należy, że pracownikom wynagradzanym na podstawie godzinowych stawek wynagrodzenia wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy, łącznie z wypłatą wynagrodzenia za dany miesiąc.
Podstawa prawna: art. 22 §1, Dział trzeci – wynagrodzenia za prace i inne świadczenia ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 1 pkt. 1 a–1b, art. 6, art. 7 ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177 z późn.zm.); rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1778).
