Umowa na zastępstwo pracownika samorządowego

SFERA BUDŻETOWA

Jesteśmy gminnym ośrodkiem sportu – zakładem budżetowym. Wiemy już na pewno, że zatrudniona u nas specjalistka będzie nieobecna z powodu ciąży, prawdopodobnie przez 2 lata. Mamy odpowiedniego kandydata w jej miejsce ale chcielibyśmy go najpierw sprawdzić na okresie próbnym. Czy możemy zawrzeć umowę na okres próbny? Czy konieczne będzie otworzenie konkursu? Co w sytuacji gdy nieobecny pracownik nie wróciłby już do pracy?

ODPOWIEDŹ
W miejsce nieobecnego pracownika możliwe jest zawarcie umowy o pracę na zastępstwo. Po wyborze tej formy zatrudnienia, przeprowadzenie konkursu nie będzie wymagane. Zwykle umowę na czas zastępstwa zawiera się na okres nieobecności pracownika zastępowanego, ale nie ma przeszkód żeby umowę na zastępstwo zawrzeć na np.2 miesiące – co pozwoli Państwu sprawdzić kandydata. Gdyby zastępowany pracownik nie wrócił już do pracy, umowa na zastępstwo rozwiąże się i aby obsadzić trwale jego stanowisko niezbędne będzie przeprowadzenie otwartego, konkurencyjnego naboru.

UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika samorządowego w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, której podtypem jest umowa na zastępstwo. 

Co ważne, zgodnie z art. 12 ust. 2 tej ustawy, na potrzeby zorganizowania zastępstwa nieobecnego pracownika, nie jest konieczne przeprowadzenie procedury naboru/konkursu (natomiast gdyby pracownik nieobecny nie powrócił do pracy jego umowa o prace rozwiąże się i otworzenie konkursu będzie wymagane).

Odpowiadając na Państwa pytanie o możliwość zawarcia umowy o pracę na okres próbny, to w świetle art. 16 ustawy o pracownikach samorządowych nie jest to możliwe. Przyjmuje się, że art. 16 wyczerpująco określa dopuszczalne formy umowy o pracę dla pracowników samorządowych – są to umowy na czas określony, nieokreślony i umowa na zastępstwo. Przy czym mogą Państwo „sprawdzić” pracownika poprzez wskazanie w umowie o zastępstwo konkretnej daty końcowej umowy. 

Jeśli nieobecność po upływie tej daty będzie kontynuowana, a pracownik będzie się sprawdzał w roli zastępującego, będziecie Państwo mogli zawrzeć kolejną umową na zastępstwo. Zgodnie z art. 251 § 1 ustawy – Kodeks pracy, nie jesteście przy tym w żaden sposób ograniczeni limitami umów w celu zastępstwa – umowy na zastępstwo nie sumują się do okresu, który może spowodować konieczność przekształcenia w umowę na czas nieokreślony. 

Warto dopilnować aby w treści samej umowy o pracę na zastępstwo, wyraźnie wskazać, że umowa dotyczy zastępstwa, a nie jest typową umową na czas określony. 

Na wypadek nieobecności pracownika samorządowego, macie Państwo w alternatywnie możliwość przesunięcia innego pracownika samorządowego, wyraźną do tego podstawę zawiera art. 21 i 22 ustawy o pracownikach samorządowych. 

Zgodnie z art. 21, jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, pracownikowi samorządowemu można powierzyć na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami za wynagrodzeniem nie niższym niż dotychczasowe. 

Natomiast zgodnie z art.22, pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, można na jego wniosek lub za jego zgodą przenieść do pracy w innej jednostce, w tej samej lub innej miejscowości, w każdym czasie, jeżeli nie narusza to ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika samorządowego, oraz przemawiają za tym ważne potrzeby po stronie jednostki przejmującej. 

W obu przypadkach nie jest konieczne przeprowadzanie otwartego konkursu. Zasadnicza różnica pomiędzy obiema formami jest taka, że w przypadku powierzenia pracy na okres do 3 miesięcy (na przełomie roku kalendarzowego możliwie jest powierzenie pracy na okres 6 miesięcy) nie jest wymagana zgoda pracownika.



Podstawa prawna: art. 12 ust. 1, art. 16 ust. 1, art. 21, art. 22 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. nr. 1260); art. 251 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).

Przypisy