Obowiązek naliczania odpisów w nowych wysokościach dotyczy pracodawców, którzy obowiązkowo prowadzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (dalej: zfśs), a także dobrowolnie, lecz stosują ustawowe wskaźniki naliczania odpisów i zwiększeń. Również szkoły i placówki objęte systemem oświaty w stosunku do nauczycieli podlegających Karcie Nauczyciela będą obowiązywały nowe stawki odpisów i świadczeń urlopowych, ale inaczej ustalane.
Stawki ustawowe
Podwyżka odpisów na zfśs jest konsekwencją zastosowania do ich obliczania przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2018 r., tj. 4134,02 zł (w 2019 r. było to odpowiednio – przeciętne wynagrodzenie z drugiego półrocza 2013 r. do 31 lipca 2019 r., a od 1 sierpnia 2019 r. – z drugiego półrocza 2014 r.). Odpis podstawowy na jednego zatrudnionego jest bowiem liczny jako odpowiedni procent tego wynagrodzenia. Tak samo jest ze zwiększeniami na pracowników niepełnosprawnych, emerytów i rencistów oraz zatrudnionych w zakładowych żłobkach i klubach dziecięcych – patrz tabela na str. 4.
Pracodawca ma obowiązek policzyć kwotę odpisów na zfśs adekwatnie do przeciętnej liczby zatrudnionych. Jej pierwszą transzę, w wysokości 75%, powinien wpłacić na rachunek zfśs do 31 maja 2020 r., a pozostałe 25% – do 30 września 2020 r.
Wartość dla nauczycieli
Do obliczenia odpisu na zfśs na 2020 r. dla nauczycieli stosuje się kwotę bazową obowiązującą w dniu 1 stycznia 2018 r., czyli 2752,92 zł. Jego wysokość stanowi 110% tej kwoty. Dla nauczycieli będących emerytami, rencistami lub nauczycielami pobierającymi nauczycielskie świadczenie kompensacyjne odpis oblicza się 5% pobieranych przez nich emerytur, rent oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.
Ważne
Odpis na zfśs dla nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć w 2020 r. wynosi 3028,21 zł.
Kwota całego odpisu na nauczycieli na 2020 r. to wynik pomnożenia odpisu na 1 nauczyciela przez planowaną, przeciętną w danym roku kalendarzowym liczbę nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowaną w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć). Do tego trzeba dodać wartość odpisów na emerytów, rencistów i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Przelewy na rachunek zfśs powinny nastąpić w takich samych terminach, jakie obowiązują pracodawców spoza systemu oświaty.
| Odpisy podstawowe | ||
| Rodzaj odpisu | Sposób obliczania | Wysokość odpisu od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2020 r. |
| Na jednego zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach |
37,5% x 4134,02 zł | 1550,26 zł |
| Na jednego pracownika młodocianego | w pierwszym roku nauki 5% x 4134,02 zł |
206,70 zł |
| w drugim roku nauki 6% x 4134,02 zł |
248,04 zł | |
| w trzecim roku nauki 7% x 4134,02 zł |
289,38 zł | |
| Na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych | 50% x 4134,02 zł | 2067,01 zł |
| Zwiększenia odpisów podstawowych (tzw. odpisy fakultatywne) | ||
| Rodzaj zwiększenia | Sposób obliczania | Wysokość zwiększenia od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2020 r. |
| Na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności | 6,25% x 4134,02 zł | 258,38 zł |
| Na każdego emeryta i rencistę uprawnionego do opieki socjalnej u pracodawcy | 6,25% x 4134,02 zł | 258,38 zł |
| Na każdą zatrudnioną osobę u pracodawcy prowadzącego zakładowy żłobek lub klub dziecięcy oraz przeznaczą na ten cel z odpisu podstawowego kwotę odpowiadającą 7,5 punktu procentowego tego odpisu | 7,5% x 4134,02 zł | 310,05 zł |
Świadczenie urlopowe
Pracodawcy niebędący jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mają prawo wyboru formy w jakiej będą zaspakajali socjalne potrzeby pracowników, tzn. mogą utworzyć zfśs albo wypłacać raz w roku świadczenie urlopowe. Maksymalna wysokość tego świadczenia to wysokość odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Zatem w 2020 r. świadczenie urlopowe nie może przekroczyć (w tym również dla nauczycieli):
- 1550,26 zł – na pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy w normalnych warunkach,
- 2067,01 zł – na pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach.
Pracownik zatrudniony na część etatu ma prawo do świadczenia urlopowego w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy. Nie dotyczy to pracowników młodocianych.
Ważne
Do końca sierpnia 2020 r. nauczyciele powinni otrzymać obowiązkowo świadczenie urlopowe, liczone od powszechnego odpisu ustawowego, w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia w roku szkolnym 2019/2020.
Podstawa prawna: art. 3–5, art. 5i, art. 6 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1352 z późn.zm.); art. 4, art. 45 ustawy z 13 lutego 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2020 (Dz.U. poz. 278); art. 53 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215); art. 9 ust. 2 pkt 1 ustawy budżetowej na 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 291); obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 19 lutego 2019 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2018 r. i w drugim półroczu 2018 r. (M.P. poz. 201)
