Obowiązki pracodawcy związane z pracownikiem wykonującym pracę w Niemczech

ZATRUDNIANIE I ZWALNIANIE

Zatrudniam pracownika polskiego i chcę z nim wyjechać do pracy do Niemiec na parę miesięcy. Pracownik jest ubezpieczony w Polsce, wynagrodzenie będzie wypłacane przeze mnie . Nie posiadam zakładu w Niemczech ani oddziału. Zapewniam mu miejsce zamieszkania. całkowity czas pobytu nie przekroczy pół roku w ciągu 12 miesięcy roku kalendarzowego. Czy pracownik musi mieć wypłacaną co najmniej minimalną stawkę danego kraju czy może być na stawce polskiej? Czy powinien mieć zaświadczenie A1? Czy muszę jeszcze dopełnić jakieś obowiązki w związku z pracą w Niemczech?

ODPOWIEDŹ

Pracownikowi wykonującemu pracę w Niemczech przysługuje stawka za godzinę pracy w wysokości obowiązującej w Niemczech w wysokości najniższego wynagrodzenia w Niemczech lub wyższa. Jeżeli pracownik nie przekroczył 24 miesięcy pracy w Niemczech, to może być ubezpieczony w Polsce. Formalnie wypełniony dokument A1 ma świadczyć o takim ubezpieczeniu.

UZASADNIENIE

Wysyłając pracownika do pracy w Niemczech pracodawca ma obowiązek zgłoszenia tych pracowników w niemieckim Urzędzie Celnym (Zollverwaltung). Należy zaznaczyć, iż w zależności od branży, w której będzie pracowała ta osoba należałoby powiadomić inne instytucje.

Poza tym, pracownik wysłany do pracy w Niemczech musi posiadać kartę EKUZ. Pracodawca z pracownikiem musi w aneksie do umowy o pracę lub porozumieniu, wskazać, że miejscem pracy przez określony czas będzie miejsce oddelegowania w Niemczech.

Obowiązki pracodawcy związane z zatrudnieniem pracownika wykonującego prace w Niemczech

Polskie firmy delegujące pracowników do pracy w Niemczech są zobowiązane do zgłoszenia tych pracowników w niemieckim Urzędzie Celnym (Zollverwaltung). Obowiązek zgłoszeniowy przewidują:

 

  • ustawa o płacy minimalnej (Mindestlohngesetz, w skrócie: MiLoG),

  • ustawa o delegowaniu pracowników (Arbeitnehmerentsendegesetz, w skrócie: AentG),

  • ustawa o pracy tymczasowej (Arbeitnehmerüberlassungsgesetz, w skrócie: AÜG).

 

Należy zauważyć, że:

 

  • według § 16 MiLoG (ustawa o płacy minimalnej) w związku z § 2a ustawy o zwalczaniu pracy na czarno (Schwarzarbeitsbekämpfungsgesetz) istnieje obowiązek zgłoszeniowy w następujących branżach:

    • budowlana

    • gastronomiczna i hotelarska,

    • transport osób,

    • transport towarów, spedycja i logistyka,

    • działalność wędrownych artystów, cyrków i bud jarmarcznych,

    • gospodarka leśna,

    • sprzątanie budynków,

     

  • montaż instalacji na targach, czy przeróbka mięsa. Według § 18 AEntG (ustawa o delegowaniu pracowników) istnieje obowiązek do zgłoszenia pracowników delegowanych do pracy w następujących branżach:

    • gospodarka odpadami, czyszczenie ulic,

    • edukacja i kształcenie zawodowe według SGB II i SGB III,

    • budowlana,

    • doręczanie poczty,

    • sprzątanie budynków,

    • gospodarka rolna i leśna, ogrodnictwo,

    • opieka medyczna,

    • ubój i przeróbka mięsa,

    • ochrona mienia i osób,

    • tekstylna i odzieżowa,

    • działalność pralni na rzecz klientów instytucjonalnych.

     

 

Od 1 lipca 2018 r. należy zgłaszać pracowników delegowanych przez elektroniczny portal zgłoszeniowy Urzędu Celnego (www.meldeportal–mindestlohn.de) tj. należy jednorazowo się zarejestrować i utworzyć konto użytkownika. Szczegółową instrukcję w języku polskim można pobrać pod adresem (//www.meldeportalmindestlohn.de/Meldeportal/aentg/documents/Informationen_in_polnisch.pdf).

Trzeba dodać, że w myśl powyższych przepisów dotyczących delegowania pracowników polski pracodawca, delegujący pracownika do Niemiec (nawet jeśli strony wybrały polskie prawo jako właściwe) musi zapewnić pracownikowi minimalne warunki pracy i stale przestrzegać wymogów tejże ustawy (niem. Gesetz über zwingende Arbeitsbedingungen für grenzüberschreitend entsandte und für regelmäßig im Inland beschäftigte Arbeitnehmer und Arbeitnehmerinnen – Arbeitnehmer–Entsendegesetz; dalej: AentG).

Ustawa ta, na podstawie dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, ustanawia regulacje, do których musi się dostosować polski podmiot wysyłający pracowników za granicę. Wymogi te tworzą nienaruszalny rdzeń minimalnych warunków pracy. Ten akt prawny ochroni także pracodawców w Niemczech i ma na celu eliminowanie konkurencji ze strony zagranicznych przedsiębiorców w zakresie kosztów pracy.

Płaca minimalna zatrudnionego pracownika wykonującego prace w Niemczech.

Zauważyć należy, że obowiązkiem pracodawcy, który deleguje pracownika do Niemiec, jest zapłata płacy minimalnej (Mindestlohn). Płaca minimalna w Niemczech należy się za każdy rodzaj świadczonej pracy w Niemczech, tj. pracy stałej i pracowników delegowanych do Niemiec, pracowników odbywających podróż służbową w Niemczech, pracowników sezonowych czy też pracowników użyczonych (leasing pracowniczy).

Płaca minimalna w Niemczech regulowana jest przepisami niemieckiej ustawy o wynagrodzeniu minimalnym (Mindestlohngesetz, MiLoG). Ustalając stawkę minimalną należy więc wpierw sprawdzić, w jakiej branży działa dana firma delegująca pracownika do Niemiec. Jeżeli firma działa w Polsce i wysyła swoich pracowników do Niemiec, to będą oni podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym. Warunkiem jest, by czas oddelegowania do Niemiec nie przekroczył 24 miesięcy. Ponadto pracownik delegowany do Niemiec nie powinien być wysłany w zastępstwie innej osoby, której czas delegowania zakończył się.

W celu udokumentowania faktu podlegania polskim ubezpieczeniom społecznym trzeba uzyskać zaświadczenie A1. Uzyskujemy je w właściwym dla pracodawcy oddziale ZUS. Dla pracowników trzeba też uzyskać kartę EKUZ, czyli europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego.

Płaca minimalna w Niemczech w 2018 roku z podziałem na branże

 

Branża

Region

Stawka euro za godzinę

Ogólna stawka

8,84

Branża budowlana

Landy zachodnie

Landy wschodnie

Berlin

robotnik – 11,75

robotnik wykwalifikowany – 14,95

11,75

robotnik – 11,75

robotnik wykwalifikowany – 14,95

Dekarstwo

 

pracownik niewyuczony – 12,20

pracownik wykwalifikowany – 12,90

Montaż instalacji elektrycznych

 

10,95

Przemysł mięsny

 

9,00

Sprzątanie budynków

Landy zachodnie

Landy wschodnie

sprzątanie wnętrz – 10,30

czyszczenie elewacji i mycie okien – 13,55

sprzątanie wnętrz – 9,55

czyszczenie elewacji i mycie okien – 12,18

Montaż rusztowań

 

11,00

Pracownicy tymczasowi

Landy zachodnie

Landy wschodnie i Bralin

9,23

8,91

Malarze i lakiernicy

Landy zachodnie i Berlin

Landy wschodnie

pracownik niewyuczony – 10,35

pracownik wykwalifikowany – 13,10

pracownik niewyuczony – 10,35

pracownik wykwalifikowany – 11,85

Branża opiekuńcza

Landy zachodnie i Berlin

Landy wschodnie

10,55

10,05

Kominiarze

 

12,95

Rolnictwo, leśnictwo

 

9,10

Branża kamieniarska

 

11,40

Gospodarka odpadami

 

9,10

Ubezpieczenie zatrudnionego pracownika wykonującego prace

 Jeżeli firma działa w Polsce i wysyła swojego pracownika do Niemiec, to pracownik ten będzie podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym. Jednakże czas oddelegowania do Niemiec nie może przekroczyć 24 miesiący.

W celu udokumentowania podlegania polskim ubezpieczeniom społecznym trzeba uzyskać zaświadczenie A1. Zaświadczenie zyskujemy w właściwym dla pracodawcy oddziale ZUS. Dla pracowników trzeba też uzyskać kartę EKUZ, czyli europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaświadczeniem A1 potwierdza, któremu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega dana osoba. Zaświadczenie może zostać wydane, jeśli spełnione są warunki wynikające z przepisów prawa unijnego. Zaświadczenie potwierdza, że w okresie pracy za granicą właściwe jest ustawodawstwo polskie, a więc składki powinny być opłacane w Polsce.

Z wnioskiem o wydanie zaświadczenia A1 może wystąpić:

 

  • pracodawca,

  • osoba wykonująca pracę na własny rachunek,

  • pracownik.

 

Brak zaświadczenia A1 może mieć negatywne konsekwencje, np. w trakcie kontroli za granicą

Paulina Matuszewska

Podstawa prawna: art. 3 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284 z 30.10.2009 r., str. 1, z późn. zm.); ustawa o płacy minimalnej (Mindestlohngesetz, w skrócie: MiLoG), ustawa o delegowaniu pracowników (Arbeitnehmerentsendegesetz, w skrócie: AentG); ustawa o pracy tymczasowej (Arbeitnehmerüberlassungsgesetz, w skrócie: AÜG).

Przypisy