Szukanie zaawansowane

Szukanie wraz z odmianą wyrazów
Wstaw * (gwiazdka) po wpisaniu początku wyrazu
np. podatk*, aby znaleźć podatkami, podatkach itd.

Dokładne dopasowanie
Wpisz wyrażenie w cudzysłowie.
Na przykład: "podatek dochodowy".

Wykluczenie wyrażenia
Wstaw - (minus) przed słowem, które chcesz wykluczyć. Na przykład: "sprzedaż -towar"

Brak wyników

Zatrudniamy pracowników z Ukrainy. Ze względu na organizację czasu pracy chcielibyśmy wiedzieć czy będą oni korzystali z wolnego w czasie prawosławnych świąt. Czy pracodawca może zażądać od nich takich deklaracji? Jak wygląda przyznawanie czasu wolnego na czas prawosławnych świąt?

ODPOWIEDŹ

Nie. Katalog danych osobowych pracowników, które może przetwarzać pracodawca nie zawiera informacji o ich wyznaniu. Dlatego pracodawcy nie mają prawa ich wymagać. Jednak pracownik może z własnej inicjatywy wyrazić zgodę na udostępnienie swojemu chlebodawcy podobnych informacji przy założeniu, że są one niezbędne w związku z jego zatrudnieniem (w tym przypadku z uprawnieniem do korzystania z wolnego w czasie prawosławnych świąt).

Prawosławni zatrudnieni mają prawo do korzystania z możliwości uczestniczenia w swoich świętach, ale zwolnienie z pracy jest dla nich nieodpłatne, albo musi zostać odpracowane.

UZASADNIENIE

Kodeks pracy zawiera katalog danych osobowych, które mają prawo zbierać, przechowywać i przetwarzać pracodawcy. Na liście tej nie ma informacji o wyznaniu zatrudnionej osoby. Dodatkowo art. 27 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych wprost zabrania przetwarzania danych ujawniających przynależność wyznaniową (tak samo jako danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym).

Jednak ten sam akt prawny stanowi, że przetwarzanie takich jest jednak dopuszczalne, jeżeli osoba, której te informacje dotyczą, wyrazi na to zgodę na piśmie, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych. Równocześnie dopuszcza się przetwarzanie danych osobowych, gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. A tak jest w przypadku pracowników pragnących korzystać z wolnego w dniach świąt właściwych dla ich wyznania lub religii. Jeśli nie powiadomią pracodawcy o swoim wyznaniu nie będą mogli korzystać ze związanych z tym uprawnień. W praktyce więc pracodawca nie może zmusić takich osób do deklaracji o charakterze wyznaniowym, ale jeśli osoby te same zechcą powierzyć mu takie informacje to powinien jej zachować.

Ustawa z  17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania stanowi, że osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.

Zwolnienia takiego udziela się jeśli zostanie ono odpracowane (nie przysługuje za to dodatkowe wynagrodzenie za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych). Dodatkowo wniosek w sprawie wolnego należy złożyć co najmniej 7 dni przed dniem, na który zostanie ono udzielone. Pracodawca powinien zawiadomić pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia. Następuje to nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby chlebodawca zwolnił pracownika z obowiązku odpracowania zwolnienia. Ale nic za darmo – w takim przypadku zatrudniony dostanie wynagrodzenie za pracę pomniejszone o wolne na celebrację święta religijnego.

Prawosławni mają prawo do wolnego w:

  • pierwszy dzień Bożego Narodzenia (7 stycznia),

  • drugi dzień Bożego Narodzenia (8 stycznia),

  • Chrzest Pański (19 stycznia),

  • Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny (7 kwietnia),

  • drugi dzień Wielkiejnocy,

  • Przemienienie Pańskie (19 sierpnia),

  • Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny (28 sierpnia).

W tych terminach mają więc prawo do zwrócenia się do swojego pracodawcy o udzielenie im dnia wolnego w celu uczestniczenia w świętach religijnych. Zwolnienie od pracy w tych dniach następuje bez prawa do wynagrodzenia, jeżeli święta te nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy.

Paweł Wierzbicki

Prawnik

Podstawa prawna: art. 23 ust. 1, art. 27 ust. 1 ustawy z  29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 922 z późn.zm.); - art. 42 ust. 1 ustawy z  17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r., poz. 1153); § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz.U. z 1999 r. Nr 26, poz. 235); art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z  4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1726).