0
959
Pracownica była zatrudniona od 2012 r. na cały etat z wynagrodzeniem zasadniczym 1500 zł, które w okresie od 1 stycznia 2013 roku do 31 maja 2013 r. wynosiło 1600 zł, a od 1 czerwca 2013 roku - 1750 zł. Od 2 stycznia 2015 r. został zmniejszony wymiar jej czasu pracy do 5/7 oraz wynagrodzenie do 1607 zł. Korzystała ze zwolnień lekarskich (podczas ciąży) w następujących okresach: od 9 sierpnia 2013 r. do 31 października 2013 roku oraz od 5 grudnia 2013 roku do 5 lutego 2014 roku. Z kolei od 6 lutego 2014 roku do 4 lutego 2015 roku przebywała na urlopie macierzyńskim. Jak prawidłowo obliczyć wynagrodzenie za luty, marzec i kwiecień 2015 r., jeśli:
na luty złożyły się: do 4 lutego urlop macierzyński, a od 5 do 28 lutego – urlop wypoczynkowy,
przez cały marzec 2015 r. – urlop wypoczynkowy,
w kwietniu: od 1 do 3 kwietnia – urlop wypoczynkowy, od 4 do 6 – praca, od 7 do 30 kwietnia – zwolnienie lekarskie (ciąża)?
ODPOWIEDŹ
Wynagrodzenie urlopowe za luty to 1392,72 zł, a za marzec – 1607 zł. Do tego w lutym dochodzi 182,16 zł zasiłku macierzyńskiego. Za kwiecień należy się: wynagrodzenie za pracę (w tym urlopowe) 321,32 zł oraz wynagrodzenie chorobowe w wysokości 1109,28 zł. Wszystkie kwoty są kwotami brutto. Sposób ich wyliczenia opisano dalej.
UZASADNIENIE
Odpowiedź na postawione pytanie wynika z dwóch rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Socjalnej:
z 29 maja 1996 roku w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (dalej: rozporządzenie
z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (dalej: rozporządzenie urlopowe).
To ich przepisy wskazują sposoby obliczeń wynagrodzenia za miesiące, w których pracownik nie tylko pracuje lub w ogóle nie pracuje z usprawiedliwionych powodów, w tym z uwagi na urlop wypoczynkowy. Trzeba będzie jeszcze sięgnąć do ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa). A to w celu obliczenia wynagrodzenia/zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.
Są dwie metody liczenia wynagrodzenia pracownika za przepracowaną część miesiąca. Wybór jednej z nich zależy od powodu nieobecności w pracy. Pierwszą stosuje się, jeśli część miesiąca pracownik chorował i w związku z tym otrzymał wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Obowiązuje ona także w razie nieobecności pracownika w pracy, w czasie której dostaje zasiłek przewidziany w ustawie zasiłkowej lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W tych sytuacjach wynagrodzenie za dni przepracowane ustala się zgodnie z § 11 rozporządzenia o wynagrodzeniach, tj.:
dzieląc miesięczną stawkę wynagrodzenia przez 30 i to bez względu na to, ile faktycznie dni ma dany miesiąc,
mnożąc uzyskany wynik przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby (wlicza się wszystkie dni, a nie tylko dni pracy),
odejmując wynik poprzedniego działania od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
Z drugiej metody, określonej w § 12 rozporządzenia o wynagrodzeniach, trzeba korzystać, gdy przyczyną nieświadczenia pracy było nawiązanie lub rozwiązanie stosunku pracy albo nieobecność, za którą pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Nie ma ona zastosowania do sytuacji z pytania.
Jeśli chodzi o wynagrodzenie za urlop, to w przypadku opisanym przez Czytelnika nie będą konieczne przeliczenia. Jest ono bowiem zawarte w wynagrodzeniu za pracę, gdy pracownik jest wynagradzany jedynie składnikami stałymi (tu: wynagrodzenie zasadnicze). Wynika to z § 7 rozporządzenia urlopowego, który stanowi, że tego rodzaju składniki uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.
Z kolei wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy i zasiłek macierzyński ustala się według jednego schematu (art. 92 § 2 k.p., art. 36 ust. 1 i art. 47 ustawy zasiłkowej). Podstawę stanowi przeciętne wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy z powodu choroby lub nabycia uprawnień do urlopu macierzyńskiego, na warunkach urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz ojcowskiego (art. 29a ust. 1 ustawy zasiłkowej). Przy czym wynagrodzenie i zasiłek chorobowy należy się w wysokości 80% podstawy, ale za okres ciąży – 100% podstawy, tak samo jak przy zasiłku macierzyńskim. Podstawę pomniejsza się o 13,71% składek potrąconych przez pracodawcę na ubezpieczenia społeczne (art. 3 pkt 3 ustawy zasiłkowej). W myśl art. 40 ustawy zasiłkowej, w razie zmiany wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy lub rozpoczął się urlop macierzyński, lub w miesiącach, branych pod uwagę w podstawie wynagrodzenia/zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego. Natomiast art. 43 ustawy zasiłkowej pozwala nie liczyć podstawy zasiłku od nowa, jeśli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.
W świetle tych przepisów, działania dla sytuacji opisanej w pytaniu należy zacząć od wyliczenia podstawy wynagrodzenia/zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego (zakładając, że pracodawca jest płatnikiem zasiłków). Ten ostatni należy się bowiem za 4 dni lutego 2015 r. Pierwszy raz podstawa ta była ustalana w sierpniu 2013 r. i z uwagi na brak przerw przekraczających 3 miesiące nie musiała być liczona na nowo. Powinna uwzględniać przeciętne wynagrodzenie za okres sierpień 2012 r. – lipiec 2013 r. i wynosić dla wynagrodzenia/zasiłku chorobowego w okresie ciąży oraz dla zasiłku macierzyńskiego – 1366,26 zł (100% podstawy), zgodnie z wyliczeniem:
(5 miesięcy x 1500 zł) + (5 miesięcy x 1600 zł) + (2 miesiące x 1750 zł) = 7500 zł + 8000 zł + 3500 zł = 19000 zł
19000 zł : 12 = 1583,33 zł
1583,33 zł x 13,71% = 217,07 zł
1583,33 zł – 217,07 zł = 1366,26 zł.
Następnie można ustalić wynagrodzenie i zasiłki przysługujące pracownicy za luty - kwiecień 2015 roku postępując w opisany dalej sposób.
Luty 2015 roku
Zasiłek macierzyński za 4 dni tego miesiąca to 182,16 zł (1366,26 zł : 30 = 45,54 zł x 4 dni). Jego podstawa po obniżeniu wymiaru czasu pracy pozostała bez zmian.
Wynagrodzenie urlopowe za pozostałą część miesiąca to 1392,72 zł brutto, zgodnie z wyliczeniem:
1607 zł : 30 = 53,57 zł
53,57 zł x 4 dni = 214,28 zł
1607 zł – 214,28 zł = 1392,72 zł.
Marzec 2015 roku
Za ten miesiąc pracownicy przysługiwało 1607 zł brutto.
Kwiecień 2015 roku
Wynagrodzenie za pracę (w tym urlopowe) to 321,32 zł brutto,
zgodnie z wyliczeniem:
1607 zł : 30 = 53,57 zł
53,57 zł x 24 dni = 1285,68 zł
1607 zł –1285,68 zł = 321,32 zł.
Wynagrodzenie chorobowe to 1109,28 zł brutto, zgodnie z wyliczeniem:
1607 zł x 13,71% = 220, 32 zł
1607 zł – 220,32 zł = 1386,68 zł
1386,68 zł : 30 = 46,22 zł
46,22 zł x 24 dni = 1109,28 zł.
Niezbędne było ustalenie podstawy wynagrodzenia chorobowego od nowa z uwagi na obniżenie wymiaru etatu w okresie 12 miesięcy poprzedzających niezdolność do pracy z powodu choroby.
Jadwiga Sztabińska
Prawnik, specjalistka w zakresie prawa pracy
Podstawa prawna: § 11-12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 927); § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14 z póżn.zm.); art. 3 pkt 3 oraz rozdział 8 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 372 z pożn.zm.); art. 92 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r.
