Kwota wolna od potrąceń na zajęcie komornicze w przypadku wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego

 

Zapraszamy również do przeczytania innego artykułu: Zajęcia wynagrodzenia w przypadku umowy o pracę i umowy zlecenia

Odpowiedź

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikom na podstawie Kodeksu pracy, ponieważ jest rodzajem wynagrodzenia za pracę, które wypłacane jest na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę. Natomiast zasiłek chorobowy przysługuje pracownikom na podstawie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
W przypadku wystąpienia w jednym miesiącu wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego, to na kwoty z zajęcia komorniczego należy dokonać odrębnego potrącenia z wynagrodzenia chorobowego i z zasiłku chorobowego.
Zatem, do 23 maja 2020 roku należy obliczyć wynagrodzenie chorobowe netto i zastosować do potrącenia komorniczego na zajęcie przepisy Kodeksu pracy. Następnie od 24 do 31 maja 2020 roku należy obliczyć kwotę zasiłku chorobowego i do potrącenia komorniczego zastosować przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Uzasadnienie

Kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia chorobowego
Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:

1. choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu;
2. wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia;
3. poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.

Wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, w rozumieniu ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
• kary pieniężne przewidziane w art. 108.

Potrąceń dokonuje się w powyższej kolejności.
Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:

• w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych - do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
• w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.

Potrącenia inne niż alimentacyjne i kary nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami alimentacyjnymi - trzech piątych wynagrodzenia.
Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

1. minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
2. 75% wynagrodzenia minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
3. 90% wynagrodzenia minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty określone powyżej ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 10 września 2019 r. płaca minimalna dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 stycznia 2020 r. wynosi 2600 zł brutto, a wynagrodzenie netto wynosi 1920,62 zł. 

Kwota wolna od potrąceń z zasiłku chorobowego
Ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie o emeryturach i rentach - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu następujące należności: 

1. świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej, a następnie kwoty świadczenia lub świadczeń podlegające rozliczeniu w trybie określonym w art. 98 ust. 3; 
2. kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu: 
   a) zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy, 
   b) ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, 
   c) zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach;
3. kwoty nienależnie pobranych świadczeń uzupełniających dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji;
4. kwoty nienależnie pobranych świadczeń postojowych otrzymane na podstawie przepisów ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 i 567);
5. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych; 
6. należności alimentacyjne potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego; 
7. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne; 
8. kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, a także kwoty zasiłku pielęgnacyjnego wypłaconego za okres, za który przyznano dodatek pielęgnacyjny;
9. kwoty nienależnie pobranego dodatku weterana poszkodowanego;
10. kwoty nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego; 
11. zasiłki wypłacone z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie, oraz zasiłek stały lub zasiłek okresowy wypłacone na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę; 
12. zasiłki i świadczenia wypłacone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano prawo do emerytury lub renty; 
13. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych - na wniosek dyrektorów tych placówek.

Potrącenia ww. należności dokonuje się w kolejności powyżej podanej. 
Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach: 

1. świadczeń alimentacyjnych – do wysokości 60% świadczenia; 
2. należności egzekwowanych związanych z: 
   a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej, 
   b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-leczniczych, 
   c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, do wysokości 50% świadczenia; 
3. innych egzekwowanych należności - do wysokości 25% świadczenia.

Potrącenia nie mogą przekraczać: 

1. 50% miesięcznego świadczenia - jeżeli potrąceniu podlegają należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1-2b oraz pkt 6-9; 
2. 60% miesięcznego świadczenia – jeżeli potrąceniu podlegają należności alimentacyjne, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 4; 
3. 65% miesięcznego świadczenia – jeżeli potrąceniu podlegają należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 10. 

Kwoty wolne od potrąceń, wysokość kwot wolnych od potrąceń dokonywanych z zasiłków z ubezpieczenia społecznego i świadczenia rehabilitacyjnego w okresie od 1.03.2020 r. do 28.02.2021 r. wynoszą jak poniżej:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi – 532,61 zł,
• należności alimentacyjne potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego – 532,61 zł,
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności niealimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi – 878,81 zł,
• należności z tytułu pobytu w domach opieki społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub pielęgnacyjno-opiekuńczych – 213,04 zł,
• należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1 i 2 i 6-9 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. m.in. świadczenia wypłacone zaliczkowo lub nienależnie pobrane – 703,50 zł.

Przykład
Mając uwadze opisane wcześniej przepisy należy ustalić kwoty potrąceń z wynagrodzenia chorobowego otrzymywanego przez pracownika do 23 maja oraz zasiłku chorobowego otrzymywanego od 24 do 31 maja 2020 roku.
Przyjmując, że wynagrodzenie chorobowe netto za 23 dni wynosi 1840 zł. Kwota wolna od potrąceń netto wynosi 1920,62 zł. Zatem, na zajęcie komornicze w wynagrodzenia chorobowego kwota do przekazania wynosi „0”.
Zasiłek chorobowy za 8 dni zwolnienia lekarskiego wynosi 771 zł.
Maksymalna kwota potrącenia – 771 x 17% podatku = 640 zł; 640 zł x 25% = 160 zł.
[sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności niealimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi – 878,81 zł]
Obliczenie kwoty wolnej: 878,81 : 30 dni = 29,29 zł x 8 dni = 234,32 zł
Kwota zasiłku chorobowego do wypłaty wynosi 640 zł – 160 zł = 480 zł
Kwota zasiłku do wypłaty wynosi 480 zł jest wyższa od kwoty wolnej tj. 234,32 zł, zatem można dokonać potrącenia z zasiłku chorobowego maksymalną kwotę 160 zł.

Należy podkreślić że kwoty potrąceń dla wynagrodzeń chorobowych i kwoty potrąceń dla zasiłków chorobowych ustala się oddzielnie, a to oznacza, że jeśli w danym miesiącu pracownik otrzymuje wynagrodzenie (także chorobowe) oraz zasiłek chorobowy – to ustalenia granic potrącenia dokonuje się odrębnie dla każdego z tych świadczeń.

 

Podstawa prawna: art. 87-92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 139, art. 140-144 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 53 z późn.zm.).