0
876
Czy pracownik jednostki rządowej, który ma przyznaną rentę korzysta z gwarancji utrzymania zatrudnienia w przypadku redukcji prowadzonych na podstawie przepisów antykoronawirusowych?
ODPOWIEDŹ
Nie, stosunek pracy może być rozwiązany z pracownikiem posiadającym ustalone prawo do emerytury lub renty lub spełniającym warunki do przyznania emerytury.
UZASADNIENIE
Ograniczanie kosztów wynagrodzeń osobowych z powodu negatywnych skutków gospodarczych COVID-19 zagrażających finansom publicznym państwa jest prowadzone na podstawie art. 15zzzzzo – art. 15zzzzzx specustawy (ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych). Mogą mieć formę:
- obowiązku zmniejszenia zatrudnienia, realizowanego na cztery sposoby: rozwią zywania stosunków pracy, obniżenia wymiaru czasu pracy z jednoczesnym proporcjonalnym zmniejszeniem wynagrodzenia za pracę, likwidację nieobsadzonych etatów,
- wprowadzenia, na czas określony, nie dłuższy niż do końca danego roku budżetowego, mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z podstawy nawiązania stosunku pracy.
Redukcja kosztów dotyczy osób pozostających w stosunkach pracy w kancelarii Prezesa Rady Ministrów, urzędach obsługujących członków Rady Ministrów, urzędach obsługujących organy administracji rządowej w województwie, a także w jednostkach podległych i nadzorowanych przez prezesa Rady Ministrów, ministra kierującego działem administracji rządowej lub wojewodę, a także w agencjach wykonawczych, instytucjach gospodarki budżetowej, państwowych funduszach celowych, ZUS i KRUS oraz zarządzane przez nie fundusze, jak również NFZ.
WAŻNE: Obowiązek zmniejszenia zatrudnienia realizowany w formie rozwiązywania stosunku pracy obejmuje pracowników posiadających ustalone prawo do emerytury lub renty (art. 15zzzzzq ust. 1 pkt 1 specustawy).
Włączenie pracowników z ustalonym prawem do emerytury lub renty do grupy pracowników, z którymi można rozwiązać stosunek pracy z powodu redukcji zatrudnienia nie jest dyskryminacją (m.in. wyrok SN z 3 grudnia 2003 r., sygn. akt I PK 80/03, OSNP 2004/21/363 i uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 stycznia 2009 r., sygn. akt II PZP 13/08, MoPr 2009/8/417). Tacy pracownicy nie korzystają zatem z ochrony przed utratą etatu (parz tabela) ani nie mogą żądać odszkodowania z powodu naruszenia zakazu antydyskryminacyjnego, o jakim mowa w art. 183d Kodeksu pracy (dalej: k.p.).
Proces zmniejszania zatrudnienia nie obejmie żadnej z osób wymienionych w pkt 3 tabeli 2 (art. 15zzzzzp ust. 7 specustawy). Nie muszą się go też obawiać działacze związkowi, społeczni inspektorzy pracy i inspektorzy ochrony danych osobowych. Zachowali bowiem gwarancje zatrudnienia wynikające z odrębnych przepisów, mimo wyłączenia regulacji o szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy w pozostałych przypadkach (art. 15zzzzzr ust. 12 i 13 specustawy).
Tabela. Pracownicy chronieni przed redukcją etatu na podstawie specustawy
| Lp. | Rodzaj pracowników | Podstawa prawna |
| 1. | Osoba zajmująca kierownicze stanowisko państwowe | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 1 specustawy |
| 2. | Kierownik jednostki niebędący osobą zajmującą kierownicze stanowisko państwowe | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 2 specustawy |
| 3. | Dyrektor generalny urzędu | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 3 specustawy |
| 4. | Główny księgowy: jednostki, części budżetowej, której dysponentem jest wojewoda, a także części budżetowej, której dysponentem jest minister albo kierownik urzędu centralnego | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 4 specustawy |
| 5. | Audytor wewnętrzny jednostki | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 5 specustawy |
| 6. | Pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych jednostki | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 6 specustawy |
| 7. | Pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz pracownik zatrudniony w jednostce przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań́ tej służby | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 7 specustawy |
| 8. | Pracownicy finansowani w ramach programów z udziałem środków: pochodzących z UE i niepodlegających zwrotowi środków pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub innych bezzwrotnych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych | art. 15zzzzzp ust. 7 w zw. z ust. 6 pkt 9 specustawy |
| 9. | Pracownicy korzystający z praw związanych z rodzicielstwem (np. urlopu macierzyńskiego) na podstawie działu VIII k.p. | art. 15zzzzzr ust. 9 specustawy |
| 10. | Pracownicy nieobecni w pracy z powodów usprawiedliwionych, z tym że wypowiedzenie definitywne może być wręczone w czasie urlopu udzielonego na co najmniej 3 miesiące, a jeżeli upłynął już okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia – także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy | art. 15zzzzzr ust. 9 i ust. 10 specustawy w zw. z art. 41 k.p. |
| 11. | Pracownicy pod ochroną przedemerytalną, która jest wyłączana w razie uzyskania przez pracownika renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy | art. 15zzzzzr ust. 9 specustawy w zw. z art. 39-40 k.p. |
| 12. | Działacze związkowi | art. 15zzzzzr ust. 13 specustawy w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych |
| 13. | Społeczni inspektorzy pracy | art. 15zzzzzr ust. 13 specustawy |
| 14. | Inspektorzy ochrony danych osobowych | art. 15zzzzzr ust. 13 specustawy |
Podstawa prawna: art. 15zzzzzo-art. 15zzzzzx ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 ze zm.); art. 183d, art. 39-41 i dział VIII ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320); art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 263).
