0
1049
Umowa zlecenia to najczęściej zawierana umowa cywilnoprawna w obrocie gospodarczym. Aby umowa taka została zawarta prawidłowo obie jej strony muszą przestrzegać określonych przepisów. Poniżej zamieszczamy podstawowe informacje dotyczące umowy zlecenia.
Na wstępie warto przypomnieć jej definicję. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy). Czynnością prawną jest np. zawarcie umowy, reprezentowanie zleceniodawcy przed organami sądowymi lub administracyjnymi.
Umowa zlecenia jest umową starannego działania. Oznacza to, że o wywiązaniu się z umowy nie decyduje jej efekt, ale odpowiednie wykonywanie czynności oraz dołożenie należytej staranności w realizowaniu określonych działań.
W tym miejscu warto zacytować dwa wyroki. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 4 lutego 2014 r. (sygn. akt III AUa 596/13) czytamy: (…) Umowa o dzieło różni się od umowy zlecenia tym, że wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Natomiast w wyroku z 4 lipca 2013 r. (sygn. akt II UK 402/12) Sąd Najwyższy stwierdził, że (…) Wykonywanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności) bez względu na jej rezultat jest właściwe dla umów zlecenia.
Dla umów zlecenia jest właściwe wykonywanie powtarzalnych, odtwórczych czynności bądź wykonywanie tych czynności w sposób ciągły lub zespołowy. Potwierdza to wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 6 listopada 2012 r. (sygn. akt III AUa 227/12), a także Sądu Najwyższego z 25 lipca 2012 r. (sygn. akt II UK 70/12).
Zleceniobiorca może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności.
W zależności od woli stron umowa zlecenia może być zarówno odpłatna, jak i nieodpłatna.
Obowiązki zleceniodawcy:
zapłata zleceniobiorcy wynagrodzenia za wykonaną pracę, jeżeli umowa tak przewiduje;
zwrócenie wydatków poniesionych przez zleceniobiorcę w celu stosowania się do wskazówek zleceniodawcy i należytego wykonania zlecenia;
ochrona zdrowia i życia zleceniobiorcy przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki w zakładzie pracy lub w innym wyznaczonym miejscu.
Obowiązki zleceniobiorcy:
wykonanie z należytą starannością umówionych czynności na rzecz zleceniodawcy;
stosowanie się do wskazówek zleceniodawcy;
udzielanie zleceniodawcy informacji o realizacji zlecenia;
informowanie zleceniodawcy o powierzeniu wykonania zlecenia osobie trzeciej;
przestrzeganie przepisów i zasad bhp.
Zleceniodawca może wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić zleceniobiorcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. W razie odpłatnego zlecenia zleceniodawca obowiązany jest uiścić zleceniobiorcy część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.
W umowie zlecenia to zleceniobiorca odpowiada za brak należytej staranności przy wykonywaniu czynności, a nie za jej wynik. W umowie zlecenia ryzyko, że rezultat nie zostanie osiągnięty, obciąża zleceniodawcę. Zleceniobiorca nie odpowiada za brak rezultatu, do którego miały doprowadzić czynności, które wykonuje.
Również zleceniobiorca może wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, zleceniobiorca ponosi odpowiedzialność za szkodę.
Osoby wykonujące umowę zlecenia są objęte ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Należy przypomnieć, że osoba która wykonuje umowę zlecenia dla firmy, której jednocześnie jest pracownikiem, zostaje objęta obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, chorobowym, wypadkowym i zdrowotnym. W takiej sytuacji dla celów ubezpieczeń ZUS uważa zleceniobiorcę za pracownika.
Zleceniobiorca możesz nie być objęty obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi, jeśli ma inny tytuł do ubezpieczeń, np. pracuje na cały etat. Uczniowie lub studenci, którzy nie ukończyli 26 lat nie są objęcie ubezpieczeniami.
Na zakończenie warto przypomnieć, że co prawda zgodnie z zasadą swobody umów to strony decydują, jaką umowę zawierają, jednak gdy wybierają rodzaj umowy, powinny przestrzegać przepisów, w szczególności odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Charakter umowy określa bowiem nie tylko sama nazwa umowy, ale przede wszystkim jej treść, a także warunki i okoliczności, które towarzyszą jej wykonywaniu.
Opr. red.
Podstawa prawna: art. 353
1
ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn.zm.).
