Kiedy można odwołać wicedyrektora szkoły w trybie natychmiastowym

SFERA BUDŻETOWA

Dyrektor samorządowej szkoły podstawowej chce odwołać ze stanowiska swojego zastępcę bez wypowiedzenia. Czy wystarczającym powodem jest destabilizacja relacji między nauczycielami szkoły, które prowadzą do destabilizacji placówki?

ODPOWIEDŹ

Podany powód może uzasadniać odwołanie wicedyrektora szkoły w zwykłym trybie, lecz nie w natychmiastowym. 

UZASADNIENIE

Wicedyrektora szkoły powołuje i odwołuje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły oraz rady pedagogicznej (art. 64 ust. 1 prawa oświatowego). Odwołania może dokonać – zgodnie z art. 66 ust. 1 prawa oświatowego – w przypadku:

  • złożenia przez nauczyciela rezygnacji – za trzymiesięcznym wypowiedzeniem, 
  • ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań w zakresie działalności finansowej i administracyjnej (wymienionych w art. 57 ust. 2 prawa oświatowego) – bez wypowiedzenia, 
  • złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku w trybie art. 56 ust. 3 prawa oświatowego, 
  • szczególnie uzasadnionym, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty lub ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w stosunku do szkoły i placówki artystycznej oraz placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego – bez wypowiedzenia.

Ważne

„Przypadki szczególnie uzasadnione” to pojęcie ogólne i niedookreślone, które nie obejmuje jednak negatywnej oceny pracy lub wykonywania zadań w zakresie działalności finansowej i administracyjnej (por. wyrok WSA w Olsztynie z 13 lutego 2020 r., sygn. akt II SA/Ol 1109/19).


Odwołanie w trybie natychmiastowym (bez wypowiedzenia) wicedyrektora, o którym pisze Czytelnik musiałoby się mieścić w pojęciu „przypadków szczególnie uzasadnionych”, o jakich mowa w art. 66 ust. 1 pkt 2 prawa oświatowego. 
Z orzecznictwa wynika jednak, że dotyczy ono sytuacji, w których wicedyrektor musiałby dokonać rażących uchybień niepozwalających na dalsze piastowanie przez niego dotychczasowej funkcji i wymagających jego natychmiastowego odsunięcia ze stanowiska (m.in. wyroki NSA z 7 maja 2015 r., sygn. akt I OSK 2987/14 oraz z 6 sierpnia 2015 r., sygn. akt I OSK 901/15). Są to np. kradzież alkoholu w sklepie (wyrok WSA w Białymstoku z 3 marca 2015 r. sygn. akt II SA/Bk 1197/14), błędy organizacyjne, które postawiły placówkę w stan zagrożenia likwidacją (wyrok WSA w Gliwicach z 17 czerwca 2014 r., sygn. akt IV SA/GI 970/13), zaniedbania w nadzorze nad pracownikami skutkujące molestowaniem seksualnym podopiecznych (wyrok NSA z 25 lipca 2013 r. sygn. akt I OSK 840/13) czy długotrwała chorobę uniemożliwiająca wykonywanie funkcji kierowniczej, co dezorganizuje pracę szkoły (wyrok NSA z 4 października 2017 r. sygn. akt I OSK 365/17). 
Do tego katalogu trudno zakwalifikować „destabilizację relacji między nauczycielami szkoły, które prowadzą do destabilizacji placówki”, a nawet gdyby tego dokonać, to odpowiedzialność w tym zakresie przede wszystkim spoczywa na dyrektorze placówki (por. uzasadnienie cytowanego wyroku WSA w Olsztynie z 13 lutego 2020 r.).

Ważne

Gdy wicedyrektor szkoły nie sprawdził się w tej roli, lecz wystąpiły żadne okoliczności nadzwyczajne, powinien zostać odwołany w tzw. trybie zwykłym (por. wyroki NSA 22 listopada 2016 r., sygn. akt I OSK 1592/16 oraz z 25 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1942/15).


Podstawa prawna: art. 64 ust. 1, art. 66 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 910).
 

Przypisy