Kiedy ekwiwalent pieniężny za pranie odzieży roboczej korzysta ze zwolnienia ze składek

Zasiłki i świadczenia socjalne

Nasza firma wypłaca pracownikom zajmującym niektóre stanowiska ekwiwalent za pranie własnej odzieży roboczej. Ekwiwalent jest ustalany w oparciu o ceny usług z lokalnej pralni i wypłacany co miesiąc lub co dwa miesiące w zależności od stopnia zabrudzenia. Czy ekwiwalent może być zwolniony ze składek na ZUS?

ODPOWIEDŹ

Jeżeli jest to stała, ryczałtowa kwota tego świadczenia, nawet oszacowana na podstawie cen usług stosowanych przez pralnie, to według ZUS podlega ona oskładkowaniu.

UZASADNIENIE

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (z wyjątkiem wynagrodzenia chorobowego). Podstawy wymiaru, w ramach wyjątku, nie stanowi jednak m.in. wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z odpowiednimi przepisami, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego.

I tu należałoby odwołać się do przepisów kodeksu pracy z zakresu bhp. Zgodnie z nimi, pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

  • jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;

  • ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bhp. Pracodawca jest też obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie. Jeżeli nie może sam zadbać o czystość ubioru roboczego, może te czynności powierzyć pracownikowi, pod warunkiem wypłacania mu ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika (art. 2379 k.p.).

Według ZUS, ze zwolnienia ze składek mogą korzystać wyłącznie świadczenia spełniające cechy ekwiwalentu rozumianego (słownikowo) jako równoważnik/rzecz zawierającą w sobie wartość innej rzeczy. Ekwiwalent powinien więc odzwierciedlać rzeczywistą wartość kosztu prania, poniesionego przez pracownika. Jeżeli więc pracodawca nie sprawdza ile faktycznie kosztuje pracownika wypranie odzieży, a jedynie wypłaca pewną kwotę ustaloną w oparciu o średnie ceny rynkowe stosowane przez pralnie, to podlega ona oskładkowaniu. Nie stanowi bowiem ekwiwalentu, lecz ryczałt (interpretacja ZUS oddział w Gdańsku z 17 lipca 2017 r. DI/100000/43/615/2017).

Izabela Nowacka

Specjalistka w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

Podstawa prawna:§ 1, § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ( tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949); art. 237

9

ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 108).

Przypisy