ODPOWIEDŹ
Kara umowna w umowie o zakazie konkurencji może być zastrzeżona wyłącznie w sytuacji złamania zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Przepis umowy przewidujący karę w trakcie zatrudnienia jest z mocy prawa nieważny.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art.1011 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy). Natomiast w świetle art. 1012 k.p., pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, może mieć zakaz konkurencji także po ustaniu stosunku pracy.
W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy (zakaz po ustaniu stosunku pracy).
W umowie o zakazie konkurencji możliwe są dodatkowe uregulowania, w tym dotyczące kary umownej. Co do zakazu konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy, odpowiedzialność pracownika za potencjalne naruszenia, jest kompleksowo uregulowana w Kodeksie pracy i nie są możliwe modyfikacje zwiększające zakres odpowiedzialności przewidziany tymi przepisami. Takim rodzajem dodatkowej odpowiedzialności byłaby kara umowna, czyli obowiązek naprawienia szkody spowodowanej nieprzestrzeganiem nałożonego zakazu, przez zapłatę wskazanej sumy pieniężnej.
Jednak w przypadku złamania zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia mamy do czynienia z odpowiedzialnością już nie na gruncie prawa pracy, a z odpowiedzialnością cywilną.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, dłużnik (w naszym przypadku pracownik) jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przyjętego w umowie o zakazie konkurencji. Wprowadzenie do umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia kary umownej jest dopuszczalne.
W opisanym przykładzie - w razie złamania zakazu w trakcie zatrudniania- pracodawca nie będzie mógł się skutecznie domagać zapłaty kary umownej.
Bartosz Drozdowicz
Radca prawny
Podstawa prawna: art. 1011, 1012 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).
