Czy pracownikowi w jednostce kultury należy zapewnić dobowy wymiar odpoczynku

SFERA BUDŻETOWA

Instytucja kultury zatrudnia pracowników niepełnoetatowych. W jednostce funkcjonuje podstawowy wymiar czasu pracy. Są pracownicy, którzy pracują 5 dni w tygodniu rozpoczynając pracę o różnej porze, a także tacy pracownicy, którzy pracują tylko dwa dni w tygodniu według potrzeb. Przy tym trybie zachowana jest zasada 11 godzin odpoczynku. Czy pracownicy składając wnioski o indywidualny rozkład czasu pracy powinien być on tak planowany, by nie naruszać odpoczynku dobowego?

ODPOWIEDŹ

Jak najbardziej planując rozkład pracy pracownikom jednostki kultury należy zapewnić dobowy odpoczynek, określony przepisami prawa pracy. Nie zapewnienie pracownikowi odpowiedniej przerwy ciągłego odpoczynku może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawcza pracodawcy. Jeśli indywidualny czas pracy respektuje zasadę 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku i w okresie rozliczeniowym łącznej przerwy w pracy 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, wówczas państwa postępowanie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Zgodnie z 26a ustawy z 25 października 1991 r. o działalności kulturalnej do czasu pracy pracowników kultury maja zastosowanie Kodeksu pracy. Oczywiście istniej w tym względzie wyjątek, który pozwala na rozliczanie czasu pracy takich pracowników (okres rozliczeniowy) wciągu 12 miesięcy. Jednak w pytaniu mamy do czynienia z podstawowym okresem rozliczania czasu pracy, stąd należy stosować wprost art. 140 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: k.p.). I tak, rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy. Dodatkowo rozkład czasu pracy może przewidywać przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy. Należy pamiętać, że w myśl §3 tegoż przepisu wykonywanie pracy zgodnie z rozkładami czasu pracy, o których mowa wyżej, nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133 k.p.

Ważne: Zgodnie z art. 133 § 1 k.p. pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Zatem indywidualny plan pracy nie może naruszać określonych ustawowo praw do odpoczynku.

Warto w tym miejscu zacytować wyrok Sądu Najwyższego z 10 marca 2011 roku (sygn. akt III PK 50/10) , w którym czytamy: Pracownik nie może skutecznie zrzec się prawa do odpoczynku zagwarantowanego w art. 132 § 1 i art. 133 § 1 k.p. Zachodzi bowiem bliska analogia między prawem do odpoczynku i prawem do urlopu, którego pracownik nie może się zrzec (art. 152 § 2 k.p.). Obie instytucje służą ochronie zdrowia pracownika i jego bezpieczeństwa.

Radosław Michał Stępień

Adwokat i Radca Prawny

Podstawa prawna: art. 26 a ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 862); art. 133 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn.zm.).

Przypisy