Czy kandydata do pracy można zapytać o sytuację rodzinną

SFERA BUDŻETOWA

Utworzyliśmy nowy dział i szukamy do niego osoby odpowiedzialnej za sprzedaż i marketing. Jednym z jej zadań będzie uczestnictwo w imprezach branżowych oraz wyjazdy służbowe poza siedzibę firmy w celu prowadzenia prezentacji. Dlatego zależy nam na tym, żeby zatrudniona osoba była dyspozycyjna. Czy w związku z tym zgłaszających się kandydatów możemy zapytać o ich sytuację rodzinną?

ODPOWIEDŹ

Nie, w czasie rozmowy kwalifikacyjnej nie można pytać kandydata do pracy o sytuację rodzinną , np. posiadanie dzieci, stan cywilny. Kandydat do pracy ma prawo odmówić udzielenia odpowiedzi na takie pytanie.

UZASADNIENIE

Zakres informacji, jakich można żądać od osoby ubiegającej się o pracę, został ściśle określony w art. 221 § 1 ustawy – Kodeks pracy (dalej: k.p.). Pracodawca może pytać kandydata do pracy tylko o:

  • imię (imiona) i nazwisko,

  • imiona rodziców,

  • datę urodzenia,

  • miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),

  • wykształcenie,

  • przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Udostępnienie danych osobowych przez kandydata do pracy następuje w formie złożonego oświadczenia (art. 221 § 3 k.p.).

Pracodawca ma prawo żądać udokumentowania danych osobowych. Zamknięty katalog danych, których można domagać się od kandydata do pracy, ma zapobiegać odmowie nawiązania stosunku pracy o charakterze dyskryminującym.

WAŻNE: Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek równego traktowania wszystkich pracowników, bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie czy orientację seksualną.

Natomiast od osoby, która już została zatrudniona pracodawca może żądać informacji dotyczących i mion i nazwisk oraz dat urodzenia jego dzieci. Informacja o dzieciach potrzebna jest m.in. ze względu na uzyskanie dodatkowych uprawnień przez pracownika przewidzianych w przepisach prawa pracy, np. 16 godzin lub 2 dni wolnych od pracy w ciągu roku przeznaczonych na opiekę nad dziećmi do 14 lat (art. 188 k.p.) czy przyznania świadczeń z ZFŚS.

WAŻNE: Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej czy delegować poza stałe miejsce pracy (art. 178 § 2 k.p.).

Pracownicy opiekujący się dziećmi do 4 lat mogą wyjechać w podróż służbową tylko za swoją zgodą. Jeżeli zatem kandydat do pracy, która zgłosił się na rozmowę kwalifikacyjną ma dzieci w wieku do 4 lat, to rzeczywiście jego wyjazdy w częste podróże służbowe mogą być utrudnione. Jednak nadal nie daje to pracodawcy prawa do żądania od kandydatki informacji o posiadanych dzieciach.

Anna Skoczek

Podstawa prawna: art. 183a § 1, art. 22

1

§ 1–3, art. 178 § 2, art. 188 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).

Przypisy