Otrzymałam wypowiedzenie z pracy i chcę prowadzić działalność gospodarczą. Czy prowadząc działalność gospodarczą będę mogła zgłosić swoje dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego? Jeśli tak, to jak to zrobić?
Odpowiedź
Przedsiębiorca–osoba prowadząca działalność gospodarczą również podlega się pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a osoba, która podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, ma obowiązek zgłosić do tego ubezpieczenia uprawnionych członków rodziny.
Uprawnionymi członkami rodziny są dzieci do 18 roku życia, a jeśli kształcą się dalej, do 26 roku życia. Zatem podlegają obowiązkowi zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego min. przez rodzica. Osoba prowadząca działalność gospodarczą zgłasza uprawnionych członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego bezpośrednio do ZUS. Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny osoby ubezpieczonej należy dokonać na formularzu ZUS ZCNA w terminie 7 dni od dnia powstania uprawnień członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego. Podkreślić trzeba, że przy zakładaniu działalności gospodarczej za pomocą CEIDG przedsiębiorca może zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego także uprawnionego członka rodziny.
Uzasadnienie
Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych reguluje min. zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. W myśl zapisów tejże ustawy do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo min. osoby objęte powszechnym – obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są min. pracownikami w rozumieniu ustawy osystemie ubezpieczeń społecznych, osobami prowadzącymi działalność poza rolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników bądź też osoby, o których mowa w art. 18 ust. 1 tej ustawy, oraz osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców.
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegającej temu obowiązkowi oraz opłaceniu składki w terminie i na zasadach określonych w ustawie.
Ważne
Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, ma obowiązek zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny, m.in. zamieszkujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli nie są osobami podlegającymi obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Dodać trzeba, że osoby, które nie zgłaszają się do ubezpieczenia zdrowotnego same, m.in. pracownicy, informują podmiot właściwy do dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego o członkach rodziny podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności powodujących konieczność dokonania zgłoszenia. Członkowie rodziny uzyskują prawo do świadczeń opieki zdrowotnej od dnia zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.
W przypadku członków rodziny do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym wystarczy zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego przez jedną osobę podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, z tym że wnuki mogą zostać zgłoszone tylko w przypadku, gdy żaden z rodziców nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie art. 66 ust. 1 lub nie jest osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji z tytułu wykonywania pracy lub pracy na własny rachunek albo ubezpieczeniu dobrowolnemu.
Osoby, będące prowadzące działalność gospodarczą mogą dokonywać zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego, zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny, zgłoszenia wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach, na podstawie przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.
Podkreślić należy, że ustawodawca dookreślił członka rodziny wskazując następujące osoby:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
- małżonka,
- wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Podsumowując, osoba prowadząca działalność gospodarczą ma obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego dziecka. Ubezpieczenie obejmuje dzieci do ukończenia 18 roku życia lub do 26 lat w przypadku, gdy są uczniami lub studentami, czyli nadal się kształcą.
Osoba prowadząca działalność gospodarczą zgłoszenia może dokonać za pośrednictwem CEIDG korzystając z pomocy na stronie http://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/?D;6f2338f2-a5f3-44a4-8a55-f948d0d5295b.
Zatem przy rejestracji działalności, można zgłosić siebie do ubezpieczeń oraz uprawnionego członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego. Korzystając z platformy CEIDG należy dołączyć do wniosku CEIDG–1 druk:
- zgłoszenie przedsiębiorcy druk ZUS ZUA do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego,
- zgłoszenie dziecka druk ZUS ZCNA do ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny.
Można także dokonać zgłoszenia formie papierowej bądź przez platformę PUE https://www.zus.pl/portal/logowanie.npi.
Podstawa prawna: art. 3 ust. 2 pkt. 6, art. 5 pkt 3, art. 66 ust. 1 pkt 1 lit a i c, pkt 1a, art. 67 ust. 1 i ust. 3, art. 74 ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz.1398).