W ramach dorocznej oceny przydatności poszczególnych strażaków w naszej jednostce jedna osoba dostała ocenę negatywną jako osoba nieprzydatna do zajmowanego stanowiska. Czy przy takiej sytuacji następuje automatyczna degradacja (przeniesienie na niższe stanowisko)?
Odpowiedź
Negatywna ocena o nieprzydatności strażaka na danym stanowisku nie ma automatycznego przełożenia na przesunięcie na niższe stanowisko. To od komendanta jednostki zależy czy skorzysta z tego uprawnienia, czy też nie. Negatywna ocena okresowa nie upoważnia także do zawieszenia takiego strażaka w czynnościach służbowych.
Uzasadnienie
Strażaka można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadkach:
- orzeczenia całkowitej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku przez komisję lekarską, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia go na stanowisko równorzędne;
- nieprzydatności na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej w opinii służbowej;
- niewywiązywania się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku;
- likwidacji zajmowanego stanowiska, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia strażaka na równorzędne stanowisko.
Dodatkowo, by komendant mógł przenieś strażaka na niższe stanowisko musi uzyskać zgodę tej osoby. Dopiero brak tej zgody może skutkować zwolnieniem ze służby.
Jak już wspomniałem to od komendanta zależy czy skorzysta on z możliwości przesunięcia strażaka na niższe stanowisko. Tutaj nie działa automatyzm konieczności przeniesienia na niższe stanowiska jak w przypadku wymierzenia kary dyscyplinarnej albo zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania czynności na zajmowanym stanowisku.
Taką wykładnię przepisów dokonał w swym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny z 22 lutego 2017 r., w którym czytamy: (...) Sam fakt wydania opinii służbowej, w której stwierdzono nieprzydatność na zajmowanym stanowisku, nie obliguje organu do przeniesienia strażaka na niższe stanowisko służbowe. Właściwy organ może zatem, ale nie musi przenieść funkcjonariusza na niższe stanowisko służbowe. Jeżeli jednak decyduje się na takie rozwiązanie, to winien przedstawić przyczyny oraz okoliczności, które legły u podstaw takiego rozstrzygnięcia. Organ nie może poprzestać na powołaniu się na istnienie opinii służbowej, czy na jej zacytowaniu. (sygn. akt I OSK 2747/15).
Podstawa prawna: art. 38 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r., poz. 1499 ze zm.)