0
1283
Członek korpusu służby cywilnej pracuje i jednocześnie pobiera emeryturę. Otrzymał już jedną odprawę emerytalną w innym zakładzie pracy, na podstawie kodeksu pracy. NIedługo odchodzi z pracy i chce pobrać odprawę emerytalną uzupełniającą. Czy należy mu się następna odprawa jako różnica między poprzednią 1–miesięczną a przysługującą na podstawie ustawy o służbie cywilnej?
Odpowiedź
W świetle orzecznictwa – choć oczywiście nie jest ono jednolite – może przysługiwać odprawa uzupełniająca.
Uzasadnienie
Członkowi korpusu służby cywilnej, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę, przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, a jeżeli członek korpusu służby cywilnej przepracował co najmniej 20 lat w służbie cywilnej, jednorazowa odprawa przysługuje w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
Zasadniczym warunkiem nabycia prawa do odprawy emerytalnej jest więc rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę. W przypadku podjęcia zatrudnienia po uzyskaniu odprawy emerytalnej i następnie rozwiązania tego kolejnego stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę oraz w przypadku, kiedy pracownik otrzymał wcześniej odprawę rentową, ugruntował się pogląd w orzecznictwie, że pracownik, który już otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa. Ustawodawca określił prawo do tych świadczeń jako uprawnienie jednorazowe. Zatem nie ulega wątpliwości, że pracownik nie ma prawa do kolejnej odprawy emerytalnej w sytuacji, gdy rozwiązano z nim stosunek pracy po ponownym zatrudnieniu, a wcześniej już otrzymał odprawę emerytalną.
Ta reguła nie zostaje naruszona jedynie w przypadku gdy pracownik kończy w związku z przejściem na emeryturę kilka umów o pracę i z każdej z nich otrzymuje odprawę z tego tytułu.
Określenie „przejście na emeryturę” oznacza zamianę statusu pracownika lub pracownika–emeryta na status wyłącznie emeryta, w związku z czym przewidziana w tym przepisie odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi, jeżeli rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z tak rozumianym przejściem pracownika na emeryturę, choćby ją wcześniej pobierał, chyba że już wcześniej skorzystał z uprawnienia do tej odprawy (wyrok SN z 11 października 2007 r., sygn. akt III PK 40/07).
W orzecznictwie można się również spotkać z poglądem, że nie jest wykluczone wypłacenie odprawy uzupełniającej, jeśli w dacie kolejnego zwolnienia osoba posiada staż uprawniający do odprawy w wyższej wysokości.
Przykładowo, w wyroku z 2 października 1990 r. (sygn. akt I PR 285/90, Lex nr 14666), SN wskazał jednoznacznie, że pracownikowi, który pobrał odprawę emerytalną, a następnie, w związku z ponownym zatrudnieniem i ponownym przejściem na emeryturę, uzyskał prawo do odprawy emerytalnej od ostatniego zakładu pracy, odprawa ta przysługuje w ograniczonym zakresie. Jeżeli np. pracownikowi w chwili przechodzenia na emeryturę przysługiwała jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia odpowiadająca piętnastoletniemu okresowi pracy oraz jeżeli ten sam pracownik w chwili „ponownego przejścia na emeryturę” wykazał się już dwudziestoletnim okresem pracy, za który odprawa przysługuje w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia, to przyznanie mu odprawy odpowiadającej różnicy między sześciomiesięcznym a trzymiesięcznym wynagrodzeniem stanowi uzupełnienie tylko odprawy poprzedniej, ze względu na spełnienie warunku wymaganego dla otrzymania odprawy w wyższej wysokości. Nie jest to więc ponowne nabycie prawa do nowej odprawy, lecz jedynie do odprawy wyrównującej.
Podstawa prawna: art. 921 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 94 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 265).
