ODPOWIEDŹ
Tak, możliwe jest wspólne prowadzanie takiej działalności. Jedynym warunkiem jest zawarcie przez zainteresowanych stosownej umowy. Zakres wspólnej działalności musi mieścić się w ramach określonego ustawowo przeznaczenia środków ZFŚS. Jest to jedyne ograniczenie narzucone przez przepisy. Pamiętać należy, że obowiązuje tu więc taka sama zasada jak przy samodzielnym tworzeniu funduszu – zgromadzone środki można przeznaczyć wyłącznie w ramach działalności socjalnej.
UZASADNIENIE
Wspólna działalność może dotyczyć wszystkich lub tylko wybranych aspektów działalności socjalnej pracodawców – co powinno zostać określone w umowie, a liczba pracodawców prowadzących ją wspólnie nie jest w żaden sposób ograniczona.
Umowa o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej może postanawiać, że będzie ona prowadzona przy wykorzystaniu całości lub części środków zgromadzonych na kontach funduszy obu (lub więcej) pracodawców.
Umowa taka powinna określać przede wszystkim:
przedmiot wspólnej działalności (czyli, czy wspólnie prowadzona będzie całość działalności socjalnej czy jedynie jej część),
zasady jej prowadzenia (w jakim zakresie każdy z pracodawców będzie uczestniczył w prowadzeniu działalności, jakie kwoty będą przekazane, jakie warunki muszą zostać spełnione przez każdego z pracodawców, zasady dokonywania wypłat na rzecz osób uprawnionych, zasady przyznawania świadczeń),
posób dokonywania rozliczeń (np. terminy dokonywania wpłat na wspólne konto, jeżeli zostanie ono utworzone),
tryb jej wypowiedzenia oraz rozwiązania.
W umowie można wskazać także warunki uprawniające do odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność z tytułu realizacji przewidzianych w niej zobowiązań. Ze względów praktycznych umowa powinna regulować prowadzoną działalność jak najbardziej szczegółowo.
Ważne: Zawarcie umowy o prowadzenie wspólnej działalności socjalnej nie powoduje powstania wspólnego ZFŚS pracodawców zawierających umowę. Każdy z pracodawców nadal tworzy odrębny fundusz na zasadach ogólnych, a na prowadzenie wspólnej działalności socjalnej przekazuje środki pieniężne. Pracodawca, który chce zawrzeć umowę o prowadzenie wspólnej działalności socjalnej, musi uzyskać akceptację zakładowej organizacji związkowej lub pracownika reprezentującego załogę.
Jeśli pracodawcy zdecydują się na całościowe prowadzenie wspólnej działalności, należy pamiętać, aby w umowie uregulować nie tylko przekazywanie całości naliczanych w przyszłości odpisów, ale także określić, co dzieje się ze środkami dotychczas zgromadzonymi na koncie ZFŚS oraz z jego przyszłymi dochodami pochodzącymi z dotychczasowej, samodzielnej działalności. Nieuregulowanie tej kwestii skutkuje obowiązkiem samodzielnego prowadzenia działalności socjalnej w zakresie środków już zgromadzonych na koncie tego funduszu.
Na zakończenie należy przypomnieć, że jednostki sektora finansów publicznych, dysponujące środkami publicznymi, powinny przy wybieraniu rozwiązań w zakresie zasad administrowania środkami funduszu kierować się zasadami określonymi w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Wymagają one, by wydatki publiczne były dokonywane w sposób celowy wi oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Oznacza to, że pracodawcy powinni wybrać prowadzenie wspólnej działalności socjalnej, jeśli jest to rozwiązanie najtańsze.
Alicja Dębińska
Specjalistka w zakresie prawa pracy
Podstawa prawna: ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.); art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r. poz. 1646 z późn.zm.).
