W umowie z pracownikiem została zawarta informacja, że rozpoczęcie świadczenia przez niego pracy nastąpi 22 kwietnia 2019 r. W tym dniu nasz zakład był zamknięty, więc tak naprawdę pracownik po raz pierwszy pojawił się w pracy 23 kwietnia (wtorek). Kadrowa zgłosiła tego pracownika do ubezpieczeń społecznych od 22 kwietnia. Ostatnio otrzymaliśmy pismo z ZUS, by skorygować datę powstania obowiązku. Czy musimy skorygować ZUS ZUA?
Odpowiedź
Tak, musicie Państwo skorygować datę objęcia ubezpieczeniami społecznymi zatrudnionego pracownika i podać tę datę, od kiedy faktycznie pracownik rozpoczął świadczenie pracy. Należy tego dokonać składając ZUS ZWUA.
Uzasadnienie
Generalnie stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono – w dniu zawarcia umowy. Jednak należy pamiętać, że jeśli w umowie jako dzień rozpoczęcia jej obowiązywania wskazano przez pomyłkę ustawowo dzień wolny od pracy, to faktycznie stosunek pracy nawiąże się w pierwszym dniu kiedy pracownik faktycznie rozpoczął wykonywać swoje obowiązki.
Korekta zgłoszenie nowego pracownika do ZUS związana jest m.in. z zawężającą wykładnią stosunku pracy, a także postanowieniem Sądu Najwyższego Izba Pracy z 23 stycznia 2019 r. W postanowieniu wskazano, że „(…) Dla objęcia ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania pracy zasadnicze znaczenie ma nie to, czy umowa o pracę została zawarta i czy jest ważna (jako nienaruszająca art. 58 § 1 KC lub art. 83 KC), lecz tylko to, czy strony umowy pozostawały w stosunku pracy. O tym zaś, czy strony istotnie w takim stosunku pozostawały i stosunek ten stanowi tytuł ubezpieczeń społecznych, nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 KP. Treść oświadczeń woli złożonych przez strony przy zawieraniu umowy o pracę nie ma więc rozstrzygającego znaczenia dla kwalifikacji danego stosunku prawnego służącego pozyskiwaniu „pracy”, jako stosunku pracy.
O tym, czy rzeczywiście doszło do zatrudnienia, nie przesądzają też domniemanie faktyczne z art. 26 KP. Choć według art. 11 KP dla nawiązania stosunku pracy niezbędnymi, a według art. 26 KP wystarczającymi, są zgodne oświadczenia woli pracodawcy i pracownika, to nie jest możliwe w wyniku tej tylko czynności prawnej nabycie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Domniemanie powstania stosunku pracy, obala stwierdzenie, że pomimo zawarcia umowy nie nastąpiło zatrudnienie pracownika i że zgłoszenie do ubezpieczenia ma z tej przyczyny charakter fikcyjny. Zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego, bez rzeczywistego wykonywania umowy o pracę, świadczy o fikcyjności zgłoszenia do pracowniczego ubezpieczenia społecznego”. (sygn. akt III UK 110/18).
Podstawa prawna: art. 26 ustawy z 24 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z poźn.zm.).