ODPOWIEDŹ
Z członkami rodziny można zawierać umowy o pracę na ogólnych zasadach, tak jak z innymi, obcymi pracownikami. Wyjątek leży jedynie w ubezpieczeniach społecznych, co rzutuje też na sferę podatkową. Nieco inaczej oblicza się bowiem miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.
UZASADNIENIE
Ani Kodeks pracy ani inne przepisy prawa nie zabraniają angażowania, np. małżonków na umowę o pracę. Dlatego jeśli taka forma zatrudnienia stronom odpowiada, to stosunek pracy nawiązuje się na ogólnych zasadach.
Członek rodziny staje się zwykłym pracownikiem, do którego zastosowanie mają wszystkie prawa i obowiązki jakie wynikają z relacji pracodawca - pracownik.
Z kolei w świetle przepisów ubezpieczeniowych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z tym jednak zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących to dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca, a nie jako pracownik.
Z kolei za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. małżonka, jeżeli pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracuje przy prowadzeniu tej działalności.
WAŻNE: Dlatego mąż, który spełnia powyższe kryteria nie może być zgłoszony do ubezpieczeń i potem rozliczany ze składek jako pracownik, lecz jako osoba współpracująca.
Podstawę wymiaru składek społecznych i zdrowotnej będą stanowiły kwoty ustalone dla osób prowadzących działalność, a nie faktyczny przychód (wynagrodzenie) pracownika - małżonka.
Jeśli chodzi o podatkowe źródło przychodów, to w tym zakresie nie ma odmienności tzn. uzyskiwane przychody będą kwalifikowane do przychodów ze stosunku pracy. Małżonka będzie pełniła rolę płatnika miesięcznych zaliczek. Różnica będzie jednak polegała na tym, że od dochodu nie będą odliczane składki społeczne, a od zaliczki – składka zdrowotna, gdyż nie są one finansowane przez ubezpieczonego. Za osobę współpracującą wszystkie składki w całości pokrywa przedsiębiorca.
W pozostałym zakresie zaliczki są obliczane jak u innych pracowników, tj. z zastosowaniem zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów oraz kwoty zmniejszającej podatek o ile przez pierwszą wypłatą w roku podatkowym mąż złoży oświadczenie PIT-2, że spełnia warunki w nim wskazane.
Po zakończeniu roku podatkowego pracodawca jest obowiązany wystawić pracownikowi – małżonkowi informację PIT-11 na ogólnych zasadach z tym wyjątkiem, że nie wypełnia się pól dotyczących pobranych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
WAŻNE: Od 1 stycznia 2019 r. do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorca może wliczać wynagrodzenie zatrudnionego małżonka.
Podstawa prawna: art. 8 ust. 2, ust. 11, art. 16 ust. 5a, art. 18 ust. 8 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 106 z późn.zm.); art. 23 ust. 1 pkt 10, art. 32, art. 39 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz.U. Z 2018 r., poz. 1509 z późn.zm.); art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c), art. 85 ust. 14 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz.U. Z 2018 r. poz. 1510 z późn.zm.).
