Czego mogą dotyczyć inne polecenia pracodawcy

SFERA BUDŻETOWA

Jestem zatrudniona w urzędzie w punkcie informacji interesantów. Ostatnio szef coraz częściej prosi mnie o wykonywanie dodatkowych prac: czyszczenia kontuaru, za którym pracuję po dniu pracy oraz ścieranie i zamiatanie podłogi w części holu, gdzie znajduje się moje stanowisko. Twierdzi, że może to robić ponieważ w mojej umowie o pracę figuruje zapis obligujący mnie do wykonywania innych poleceń przełożonego. Czy ma rację?

Odpowiedź

Nie, polecenia pracodawcy mogą dotyczyć wyłącznie pracy, do wykonywania której zobowiązał się pracownik, a do wykonywania zadań innych niż określone w umowie może dojść tylko w wyjątkowych przypadkach.

Uzasadnienie

W umowie o pracę musi być określony rodzaj pracy. Można to zrobićwskazując w umowie stanowisko pracy, funkcję, albo wyszczególnienie rodzaju prac, które w ramach stosunku pracy będą należały do zadań pracownika.

W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 12 kwietnia 2012 r. (sygn. akt II PK 216/11) stwierdzając, że pracownik nie ma obowiązku wykonywania poleceń, które nie dotyczą pracy, są sprzeczne z umówionym rodzajem pracy lub z prawem. Jak uznał, że polecenia na podstawie art. 100 § 1 k.p. określającego podstawowe obowiązki pracownika, które dotyczą pracy, a wykraczają poza rodzaj pracy (umówiony zakres obowiązków), mogą tylko wyjątkowo dotyczyć innej pracy. Inna interpretacja tego przepisu prowadziłaby do obejścia art. 29 § 1 pkt 1 k.p., dotyczącego rodzaju umówionej pracy i w trybie polecenia służbowego zmienić pracownikowi pracę na inną niż umówiona. Przepis art. 100 § 1 k.p. stanowi regulację dotyczącą kierownictwa pracodawcy i podporządkowania pracownika, jednak zasadniczo w zakresie umówionej pracy. Natomiast subordynacja, która ma wykraczać poza ten zakres, może być wymagana od pracownika w sytuacji uzasadnionej określoną koniecznością wykonywania innej pracy, w więc z reguły w sytuacji wyjątkowej. Pracownik może też sam oceniać, czy ma zdolność i możliwość wykonania polecenia wykraczającego poza jego obowiązki, niezależnie od tego, że plecenie służbowe nie może prowadzić do trwałej (długotrwałej) zmiany rodzaju umówionej pracy.

WAŻNE:

Zmiana rodzaju pracy, jaką wykonuje pracownik, zgodnie z art.42 § 1 k.p., wymaga podpisania wypowiedzenia zmieniającego.

 

Podstawa prawna: art. 29, art. 42 § 1, art. 100 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).

Przypisy