Odpowiedź
Trzeba zauważyć, że osoby prowadzące działalność gospodarczą nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu. Zatem składka chorobowa jest dobrowolna. Jednakże, prawo do zasiłku chorobowego przysługuje dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Jeśli Przedsiębiorca opłaca w terminie i dużej niż 90 dni miesięczna składkę chorobową, to przysługuje mu zasiłek.
Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty przez ZUS zasiłku chorobowego jest złożenie zaświadczenia płatnika składek Z–3b.
Uzasadnienie
Podstawowym warunkiem dla uzyskania zasiłku chorobowego jest terminowe opłacanie s kładki chorobowej. Składka chorobowa jest składką dobrowolną i wynosi 2,45% podstawy wymiaru. Minimalna kwota dobrowolnej składki chorobowej w roku 2019 wynosi 70,05 zł. Przedsiębiorca nie może zadeklarować podstawy wymiaru na ubezpieczenie chorobowe w kwocie innej niż dla składek na ubezpieczenie społeczne.
WAŻNE: Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, składka chorobowa musi być opłacana do 10 dnia każdego miesiąca. Nieterminowe opłacenie składki chorobowej powoduje utratę prawa do zasiłku na okres kolejnych 3 miesięcy. Osoba prowadząca działalność gospodarczą musi być ubezpieczona nieprzerwanie przez okres co najmniej 90 dni, aby nabyć prawo do zasiłku. Dopiero niezdolność do pracy zaistniała po tym okresie, uprawnia do wnioskowania o zasiłek.
I. Postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty zasiłku wszczyna się na wniosek złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Wniosek zawiera:
-
dane ubezpieczonego – pierwsze imię, nazwisko, numer PESEL albo serię i numer paszportu i datę urodzenia, jeżeli nie nadano numeru PESEL, oraz adres zamieszkania;
-
dane płatnika składek – NIP lub numer PESEL albo serię i numer paszportu, jeżeli nie ma obowiązku posługiwania się NIP i nie nadano numeru PESEL;
-
informacje o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłku lub jego wysokość.
Do wniosku dołącza się dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku.
II. Postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego wszczyna się jeżeli płatnikiem zasiłku jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych – na podstawie wydruku zaświadczenia lekarskiego:
A. Na żądanie ubezpieczonego oraz w przypadku gdy z informacji udostępnionych na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie wynika, że płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek wystawiający zaświadczenie lekarskie przekazuje ubezpieczonemu wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego z systemu teleinformatycznego opatrzone jego podpisem i pieczątką, zawierający dane i informacje:
-
identyfikator i datę wystawienia zaświadczenia lekarskiego;
-
dane ubezpieczonego: pierwsze imię, nazwisko, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (dalej: numer PESEL), albo serię i numer paszportu i datę urodzenia, jeżeli nie nadano numeru PESEL, oraz adres miejsca pobytu ubezpieczonego w czasie trwania niezdolności do pracy;
-
dane płatnika składek: numer identyfikacji podatkowej (dalej: NIP) lub numer PESEL albo serię i numer paszportu, jeżeli nie ma obowiązku posługiwania się NIP i nie nadano numeru PESEL, oraz rodzaj identyfikatora płatnika składek;
-
imię, nazwisko i numer prawa wykonywania zawodu wystawiającego zaświadczenie lekarskie oraz adres miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych;
-
okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy, w tym okres pobytu w szpitalu;
-
informacje o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłku chorobowego lub jego wysokość, zgodnie z art. 7 pkt 2, art. 8, art. 9 ust. 2, art. 11 ust. 2 pkt 1 i art. 16, podane z zastosowaniem kodów literowych, o których mowa w art. 57 ust. 1;
-
wskazania lekarskie – odpowiednio: chory powinien leżeć albo chory może chodzić;
-
okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny, datę urodzenia tego członka rodziny i stopień jego pokrewieństwa lub powinowactwa z ubezpieczonym;
-
oznaczenie instytucji, w której ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia.
B. W przypadku gdy wystawienie zaświadczenia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego nie jest możliwe, w szczególności w przypadku braku możliwości dostępu do Internetu lub braku możliwości podpisania zaświadczenia lekarskiego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wystawiający zaświadczenie lekarskie w dniu badania przekazuje ubezpieczonemu zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego zawierające dane i informacje wymienione w pkt A, opatrzone jego podpisem i pieczątką.
Dane i informacje, o których mowa w pkt A – 2, 3 i 10 wystawiający zaświadczenie lekarskie uzyskuje od ubezpieczonego (ubezpieczony jest obowiązany przekazać wystawiającemu zaświadczenie lekarskie dane i informacje w zakresie niezbędnym do wystawienia zaświadczenia lekarskiego)
Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zasiłku chorobowego jest, złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu, zaświadczenie płatnika składek zawierające w przypadku ubezpieczonego prowadzącego pozarolniczą działalność, ubezpieczonego współpracującego z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność oraz duchownego – informacje:
-
zakres danych, które zawiera zaświadczenie płatnika składek w przypadku ubezpieczonego prowadzącego pozarolniczą działalność, ubezpieczonego współpracującego z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność oraz duchownego
-
NIP i REGON płatnika składek, a jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów albo jednego z nich – numer PESEL lub seria i numer paszportu, jeżeli nie ma obowiązku posługiwania się NIP i nie nadano numeru PESEL;
-
nazwa i adres płatnika składek lub – w przypadku wystawienia zaświadczenia w formie dokumentu papierowego – pieczątka płatnika składek, jeżeli ją posiada;
-
dane ubezpieczonego – pierwsze imię, nazwisko, numer PESEL albo seria i numer paszportu i data urodzenia, jeżeli nie nadano numeru PESEL, oraz adres zamieszkania;
-
informacja, czy ubezpieczony jest objęty ubezpieczeniem w razie choroby i macierzyństwa lub ubezpieczeniem z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
-
informacja, czy niezdolność do pracy powstała z powodu choroby zawodowej, wypadku przy pracy albo wypadku w drodze do pracy lub z pracy, ze wskazaniem dokumentu potwierdzającego tę okoliczność;
-
numer rachunku bankowego ubezpieczonego;
-
miejscowość, data, podpis osoby upoważnionej do wystawienia zaświadczenia oraz – w przypadku wystawienia zaświadczenia w formie dokumentu papierowego – pieczątka upoważnionej osoby, jeżeli ją posiada;
-
wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się wnioskująca osoba, oraz jego okresu;
-
pouczenie.
Dane te zawiera druk ZUS w formularzu Z–3b.
WAŻNE: Wysłany do ZUS, a otrzymany od lekarza wydruk e–zwolnienia nie musi być przekazywany do ZUS wraz z zaświadczeniem Z–3b. W formularzy natomiast należy podać, ze ubezpieczony występuje o zasiłek chorobowy za jaki okres oraz podać serię i nr zaświadczenia lekarskiego wystawionego w formie elektronicznej.
Zaznaczyć także trzeba, że zwolnienie lekarskie i formularz Z–3b powinny zostać dostarczone do ZUS w ciągu 7 dni od daty wystawienia zwolnienia (decyduje data stempla pocztowego). Jeśli termin zostanie przekroczony choćby o jeden dzień, ZUS może obniżyć należne nam świadczenie aż o 25%.
Jeżeli zwolnienie lekarskie zostanie wystawione w formie elektronicznej i dostarczone do systemu informatycznego ZUS bezpośrednio przez lekarza, to formularz ZUS Z–3b możemy dostarczyć do ZUS w dowolnym terminie, bez obawy otrzymania obniżonego świadczenia.
ZUS jest zobowiązany do wypłaty zasiłku w ciągu 30 dni od daty otrzymania tych dokumentów (lub w ciągu 30 dni od momentu opłacenia składki chorobowej – w zależności od tego, co nastąpi później).
Podstawa prawna: ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn.zm.), ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1368 z późn.zm.); rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 87).
