Odpowiedź
Wspólnicy spółki cywilnej mogą odprowadzać składki samodzielnie na własne ubezpieczenia. Spółka wówczas nie musi wówczas zgłaszać i rozliczać wspólników. W takiej sytuacji każdy ze wspólników sam sporządza i przekazuje deklaracje ubezpieczeniowe, i opłaca składki na własne ubezpieczenia. We wniosku CEIDG-1 w rubryce „„Informacja o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej” należy podać datę przypadającą na ostatni dzień wykonywania działalności gospodarczej. Na podstawie informacji o wyrejestrowaniu z CIDG, ZUS sporządzi formularz ZUS ZWPA (wyrejestrowanie jako płatnika składek).
Zasiłek chorobowy przysługuje, jeżeli niezdolność do pracy powstała:
- w czasie trwania ubezpieczenia i trwa nieprzerwanie również po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
- po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeżeli trwała co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia,
- po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeżeli trwała co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia i była spowodowana chorobą zakaźna lub inną chorobą (oznaczoną w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym „E”).
Uzasadnienie
Ustrój spółki cywilnej w ogólności
Ustrój spółki cywilnej zawarty jest w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Wspólnicy zawierają pisemną umowę, w której zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w sposób oznaczony. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. W przypadku spółki cywilnej istnieje domniemanie, że wkłady wspólników mają jednakową wartość.
Wspólnik nie może:
- rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku.
- domagać się podziału wspólnego majątku wspólników w czasie trwania spółki
- wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku w czasie trwania spółki.
WAŻNE: Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.
Jeżeli spółka została zawarta na czas nie oznaczony, każdy wspólnik może z niej wystąpić wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego.
Wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia – wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.
Jeżeli mimo istnienia przewidzianych w umowie powodów rozwiązania spółki trwa ona nadal za zgodą wszystkich wspólników, poczytuje się ją za przedłużoną na czas nie oznaczony.
Zatem, mając na uwadze powyższe uregulowania z chwilą wejścia nowego wspólnika i pomimo wyjścia ze spółki jednego wspólnika spółka cywilna nadal istnieje.
Składki ZUS w spółce cywilnej
Każdy kto prowadzi działalność gospodarczą, jest zobowiązany do samodzielnego naliczania i odprowadzania składek ZUS na własne ubezpieczenie. Zatem jest zarazem płatnikiem składek i ubezpieczonym.
Natomiast spółka cywilna pełni rolę płatnika w przypadku zatrudnienia pracowników. Bowiem, zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnikiem składek jest pracodawca. Pracodawca ma obowiązek zgłosić pracownika do ubezpieczenia społecznego w terminie 7 dni od dnia jego zatrudnienia, podając ZUS dane osoby zgłaszanej do ubezpieczenia oraz dane płatnika składek.
WAŻNE: Składki za pracowników odprowadza więc spółka cywilna, a nie poszczególni jej wspólnicy jako osoby fizyczne. Na deklaracjach składanych do ZUS widnieje NIP spółki, a nie numery NIP poszczególnych wspólników. Spółka może też pełnić role płatnika zgłaszając wspólników spółki cywilnej jako pracowników.
Niemniej, wspólnicy spółki cywilnej wspólnicy mogą odprowadzać składki samodzielnie na własne ubezpieczenia. Wówczas spółka cywilna nie musi wówczas zgłaszać i rozliczać wspólników, dlatego że każdy z nich sam sporządza i przekazuje dokumenty ubezpieczeniowe, opłacając przy tym składki na własne ubezpieczenia. Zatem w opisywanym przez Czytelnika problemie przedsiębiorca będący wspólnikiem spółki cywilnej oraz posiadając własną działalność gospodarczą mógł samodzielnie opłacać składki ZUS. Podkreślić należy, że wyrejestrowanie działalności gospodarczej powoduje wyrejestrowanie z ZUS. Podczas wyrejestrowania działalności w CEIDG (informacji o zaprzestaniu prowadzenia działalności) należy także wyrejestrować przedsiębiorcę z ubezpieczeń oraz zgłoszonych członków rodziny jeśli zostali zgłoszeni. Na podstawie przekazanych dokumentów ZUS sporządzi ZUS ZWUA i ewentualnie ZUS ZCNA – jeśli wyrejestrowani są z ubezpieczenia zdrowotnego członkowie rodziny.
Kiedy przysługuje zasiłek chorobowy
Zasiłek chorobowy przysługuje, jeżeli niezdolność do pracy powstała:
- w czasie trwania ubezpieczenia i trwa nieprzerwanie również po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
- po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeżeli trwała co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia,
- po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeżeli trwała co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia i była spowodowana chorobą zakaźna lub inną chorobą (oznaczoną w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym „E”).
Zatem mając na uwadze powyższe warunki przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia lekarskiego jeśli opłacał składkę na ubezpieczenie chorobowe. Osoby prowadzące działalności gospodarczą składkę chorobową opłacają dobrowolnie.
WAŻNE: Prawo do zasiłku dla osób płacących składkę chorobową dobrowolnie powstaje po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Podstawa prawna: ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 266, z późn.zm.); ustawa z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1291); rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 20 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2018 r. poz. 2495, z późn.zm.).