Odpowiedź
Zakładając, że nowo zatrudniony pracownik posiada wymagany okres ubezpieczenia chorobowego, to podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie określone w umowie o pracę tzn. wynagrodzenie, które otrzymałby pracownik przepracowując pierwszy pełny miesiąc kalendarzowy.
Podstawę wymiaru pracodawca-płatnik wylicza poprzez pomniejszenie wynagrodzenia zasadniczego o składki na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracownika, tj. płaca brutto z umowy o pracę x 13,71%.
Następnie trzeba ustalić wynagrodzenie chorobowe w kolejności przedstawionej poniżej, tj.:
- ustaloną podstawę wymiaru składki należy podzielić przez 30 dni,
- podstawę wymiaru składki za dzień należy pomnożyć przez 80% i przez ilość dni choroby.
Pozostaje również obliczyć wynagrodzenie pracownika za przepracowaną cześć miesiąca.
Wynagrodzenie oblicza się:
- płacę z umowy o pracę należy podzielić przez 30 dni,
- obliczona płacę za dzień pracy trzeba pomnożyć przez liczbę dni nieobecności spowodowanej chorobą i odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
Wynagrodzenie pracownika wraz z wynagrodzeniem chorobowym będzie stanowiło sumę obliczonego wynagrodzenia za przepracowane dni i wynagrodzenia chorobowego.
Uzasadnienie
Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek min. choroby- trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia.
Wynagrodzenie za czas choroby, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
Ważne
Za czas choroby trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w przepisach ustawy o świadczeniach w razie choroby i macierzyństwa.
Natomiast, w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni nieobecności pracownika w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
Jednakże, wynagrodzenie za czas choroby nie przysługuje, m.in. w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego, a więc wówczas gdy:
- nie minął jeszcze okres pierwszych 30 dni zatrudnienia (jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy lub pracownik ma wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, to okres 30 dniowy nie obowiązuje),
- niezdolność do pracy powstała w okresie urlopu bezpłatnego, wychowawczego, tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności,
- został odsunięty od pracy z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, jeżeli nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom, odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym lub którą może wykonywać po uprzednim przeszkoleniu,
- niezdolność do pracy została spowodowana umyślnym przestępstwem lub wykroczeniem popełnionym przez pracownika, przy czym przestępstwo lub wykroczenie musi być stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu,
- niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu; wówczas wynagrodzenie nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni niezdolności,
- pracownik w okresie zwolnienia wykonuje inną pracę zarobkową albo gdy wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia lub też zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane.
- Pokreślić należy, że tylko ubezpieczony min. pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego:
- po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu;
- po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.
Ważne
Generalnie podstawę wymiaru wynagrodzenia (zasiłku chorobowego) stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy. Jeżeli jednak pracownik zachoruje przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, podstawa wymiaru wynagrodzenia/zasiłku chorobowego jest ustalana za pełne miesiące kalendarzowe zatrudnienia.
Zatem, jeżeli pracownik w pierwszym miesiącu zatrudnienia przebywał na zwolnieniu lekarskim, to przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe jeśli przed rozpoczęciem nowej pracy podlegał ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu innej pracy, a przerwa miedzy ustaniem ubezpieczenia z poprzedniej pracy
a aktualnym zatrudnieniem nie trwała dłużej niż 30 dni lub była spowodowana urlopem bezpłatnym, wychowawczym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej.
Należy nadmienić, że od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje min. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
Jeżeli niezdolność do pracy pracownika powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie, które ubezpieczony będący pracownikiem osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy. W tym przypadku podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi:
- wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub w innym akcie, na podstawie którego powstał stosunek pracy, jeżeli wynagrodzenie przysługuje w stałej miesięcznej wysokości;
- wynagrodzenie miesięczne obliczone przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni przepracowanych i pomnożenie przez liczbę dni, które ubezpieczony będący pracownikiem był obowiązany przepracować w tym miesiącu, jeżeli przepracował choćby 1 dzień;
- kwota zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości, wypłacona za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku pracy u pracodawcy, u którego przysługuje zasiłek chorobowy, jeżeli ubezpieczony będący pracownikiem nie osiągnął żadnego wynagrodzenia.
Przykład
Pracownik zatrudniony na umowę o pracę od 1 sierpnia 2019 r. ze stałym wynagrodzeniem 4000 zł brutto. Pracownik dostarczył świadectwo pracy z poprzedniego zatrudnienia, gdzie pracował 5 lat. Umowa z poprzednim pracodawcą została rozwiązana za porozumieniem stron 15 lipca 2019 r. Od 19 do 31sieprnia nowo zatrudniony pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim powodu choroby.
W tym przypadku podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi wynagrodzenie, jakie pracownik uzyskałby za cały przepracowany miesiąc, tj. miesięczne wynagrodzenie określone w umowie o pracę. Zatem:
Składki finansowane przez pracownika:
4000 zł x 13,71% = 548,40 zł
Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego:
4000 zł – 548,40 zł = 3451,60 zł
Obliczenie wynagrodzenia chorobowego:
3451,60 zł : 30 dni (za miesiąc należy przyjąć 30 dni) = 115,05 zł
115,05 zł x 80% = 92,04 zł – wynagrodzenie chorobowe za dzień zwolnienia lekarskiego
92,04 zł x 13 dni choroby =1196,52 zł – wynagrodzenie chorobowe za 13 dni zwolnienia lekarskiego
Obliczenie wynagrodzenia za przepracowaną cześć miesiąca.
Miesięczne wynagrodzenie z umowy o pracę należy podzielić przez 30 dni.
Otrzymaną kwotę należy mnożyć przez liczbę dni nieobecności spowodowanej chorobą i odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc, tj:
4000 zł : 30 dni = 133,33 zł – wynagrodzenie za jeden dzień pracy
133,33 zł x 13 dni = 1733,29 zł – 100% wynagrodzenia za dni nieobecności w pracy
4000 zł – 1733,29 zł = 2266,71 zł – wynagrodzenie za przepracowane dni
Wynagrodzenie wraz z chorobowym do wypłaty pracownikowi za miesiąc sierpień:
2266,71 zł + 1196,52 zł = 3463,23 zł.
Ważne
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. A podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
Podstawa prawna: art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040), rozdział 2 i rozdział 9 ustawy z 25 czerwca 1999 r. oświadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 645).