Odpowiedź
W zadaniowym systemie czasu pracy, zadania powinny być tak ustalone (w drodze porozumienia/konsultacji), aby pracownik mógł je wykonać w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Uzasadnienie
System zadaniowego czasu pracy może zostać wprowadzony gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy. Zadaniowy czas pracy jest formą organizacji czasu pracy, w której pracodawca nie określa godzin pracy, lecz właśnie zadania, jakie mają zostać wykonane, czas ich realizacji w pewnym sensie pozostawiając pracownikowi. Oznacza to, że pracownik może elastycznie kształtować długość dnia pracy, a nawet liczbę dni pracy, czy też decydować o liczbie i czasie trwania przerw. Dodatkowo, nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy w określonym miejscu i określonym czasie, a długość dnia i tygodnia pracy jest determinowana przez tempo wykonywania pracy.
WAŻNE: Uzasadnienie dla wprowadzenia zadaniowego czasu pracy istnieje wówczas, gdy pracodawca nie ma możliwości kontrolowania i ewidencjonowania czasowych ram wykonywania pracy przez pracownika, np. ze względu na to, że osoba zatrudniona jest aktywna poza zakładem pracy.
W ramach systemu zadaniowego, pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z tzw. norm ogólnych. Chodzi o regulacje przewidujące, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, zadaniowy czas pracy może być stosowany wobec pracowników tylko w wąskim zakresie, tj. wówczas, gdy rodzaj pracy, jej organizacja albo miejsce wykonywania uniemożliwiają lub znacznie utrudniają kontrolę pracodawcy nad pracownikiem w czasie wykonywania pracy. Zadania pracownika powinny być natomiast tak ustalone, aby pracownik, przy dołożeniu należytej staranności i sumienności, mógł je wykonać w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (wyrok z 14 lutego 2017 r., sygn. akt III AUa 1262/16). Zlecanie pracownikowi zadań, których wykonanie w normalnym czasie pracy jest niemożliwe, należy kwalifikować, jako równoznaczne z poleceniem świadczenia pracy w czasie przekraczającym normy czasu pracy, co powoduje powstanie prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27 października 2016 r., sygn. akt III AUa 192/16). Stwierdzenie nadmiernego obciążenia zadaniami jest możliwe w wyniku przemnożenia liczby powierzonych zadań przez czas potrzebny do ich wykonania.
Rozliczanie pracy w godzinach nadliczbowych pracownika pracującego w systemie zadaniowym może rodzić pewne problemy. Otóż, o pracy w godzinach nadliczbowych możemy mówić w następujących przypadkach:
- gdy pracodawca powierza pracownikowi zadania w takim wymiarze, że ich wykonanie przy normalnym natężeniu pracy nie jest możliwe w ramach norm czasu pracy;
- gdy pracodawca powierza pracownikowi tzw. dodatkowe zadania;
- wystąpienia przeszkód w wykonaniu pracy niezależnych od pracownika.
Pracownik nie wykonuje natomiast pracy w godzinach nadliczbowych, jeśli zadania zostały powierzone w sposób prawidłowy, a praca w wymiarze przekraczającym normy czasu pracy stanowiła konsekwencje mniejszej wydajności pracy pracownika lub wystąpienia przeszkód mających źródło po jego stronie.
Kolejnym zagadnieniem budzącym wątpliwości w ramach pracy zadaniowej jest praca w porze nocnej. Mamy z nią do czynienia gdy powierzone zadania mogą być wykonane jedynie w porze nocnej przyjętej u danego pracodawcy. Jeśli natomiast zadania mogą być wykonane w porze dziennej, a ich wykonanie w porze nocnej stanowi konsekwencję samodzielnej decyzji pracownika, praca taka nie ma charakteru pracy nocnej.
WAŻNE: W stosunku do pracowników objętych zadaniowym czasem pracy nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy, ani obowiązku sporządzania rozkładu czasu pracy.
Podstawa prawna: art. 129 §1 i §4, art. 140, 149 §2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1320).
