Odpowiedź
Tak, jeżeli nie wystąpiły okoliczności ujęte w art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a przychód z działalności w roku 2020 nie przekroczy kwoty 120 000 zł.
Uzasadnienie
Ustawa z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych określa zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym jak i ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania tychże składek. Na mocy art. 18c ust. 1 ustawy sus podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego tj. osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z 6 marca 2018 r.
– Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 zł, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Jednakże, podstawa wymiaru składek nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.
W roku 2020 kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2020 wynosi 156 810 zł, a przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 5227 zł, o czym mówi obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 28 listopada 2019 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2020 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
Zauważyć trzeba, że podstawę wymiaru składek ubezpieczony ustala na dany rok kalendarzowy, mnożąc przeciętny miesięczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5. Otrzymany wynik jest zaokrąglany do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Przeciętny miesięczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym jest obliczany według następującego wzoru:
roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim
roku kalendarzowym
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– x 30
liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej
i jest zaokrąglany do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Dodać należy, że istnieją okoliczności, które wyłączają ubezpieczonych w danym roku ze skorzystania z ww. sposobu ustalania podstawy wymiaru składek. Oznacza, że osoby, które lub do których:
- w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i które korzystały ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
- spełniają warunki określone w art. 18a ustawy o sus tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych prowadzących pozarolnicza działalność gospodarczą , w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
- w poprzednim roku kalendarzowym prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą przez mniej niż 60 dni kalendarzowych;
- w poprzednim roku kalendarzowym także prowadziły pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5, tj.:
– twórcę i artystę;
– osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
– wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
– osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe; - wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej;
- ustalały podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Do powyższych limitów wlicza się, jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym osoba odpowiednio ustalała podstawę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem lub prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy,
– nie nabędą prawa do zastosowania podstawy wymiaru składek ustalonej w oparciu o przeciętny miesięczny dochód uzyskany przez tę osobę w poprzednim roku kalendarzowym. Wystąpienie jednej z powyższych przesłanek niweluje prawo do skorzystania przez ubezpieczonego z „małego ZUS plus”.
Czytelnik samodzielnie prowadzi pozarolnicza działalność gospodarczą, której przedmiotem są usługi stomatologiczne. Przychody (obroty) w 2020 roku nie przekroczą 120 000 zł. Z tych danych wynika, że Czytelnik jako przedsiębiorca może spełnić warunki uprawniające do opłacania składek na zasadach zawartych w art. 18 c ustawy o sus.
Kwestię wolnego zawodu w przypadku usług stomatologicznych trzeba wyjaśnić w ten sposób, że poprzez prowadzenie (obok działalności gospodarczej) także innej pozarolniczej działalności należy rozumieć podleganie ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z danego tytułu. Jak zaznaczył Czytelnik, w ramach samodzielnej działalności gospodarczej wykonuje wolny zawód stomatologa i zapewne opłaca składki zus na podstawie zasad ogólnych. Oznacza to, że Czytelnik w roku 2020 nie prowadzi innej dodatkowej działalności, tak więc przesłanka ujęta w art. 18c ust. 11 pkt 4 ustawy o sus nie występuje, a co za tym idzie Czytelnik w 2021 roku osiągnąwszy w roku 2020 przychód do 120 000 zł, będzie miał możliwość opłacania składek ZUS w formie „małego ZUS”.
Podstawa prawna: art. 8 ust. 6, art. 18 ust. 8, art. 18a, art. 18c ust. 1-2, ust. 11 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 266 z późn.zm.); obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 28 listopada 2019 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2020 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (M.P. z 2019 r. poz. 1147).
