Odpowiedź
Prawo do zmniejszenia wysokości odprawy emerytalnej przysługującej pracownikowi w związku z ustaniem stosunku pracy jest uzależnione od spełnienia określonych warunków – charakteru prawnego pracodawcy, wysokości przysługującej pracownikowi odprawy oraz faktu wystąpienia spadków obrotów lub wzrostu obciążeń funduszu wynagrodzeń.
Uzasadnienie
Nie każdy pracodawca może skorzystać z rozwiązań zawartych w tarczy 4.0 dotyczących ograniczenia wysokości odpraw wypłacanych pracownikom na wypadek ustania stosunku pracy.
Pierwsze ograniczenie dotyczy ustalenia czy pracodawca należy do tzw. sfery budżetowej czy też nie. W przypadku pracodawców będących np. jednostkami samorządu terytorialnego przepis umożliwiający obniżenie wysokości należnych pracownikom odpraw nie ma zastosowania. Wynika to z brzmienia art. 15gd ust. 1 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: specustawa), który wskazuje, że przepis ma zastosowanie do pracodawców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych, czy też istotny wzrost obciążeń funduszu wynagrodzeń – a z takimi przypadkami nie możemy mieć do czynienia w przypadku pracodawcy będącego jednostką samorządu terytorialnego. Pracodawca, który nie należy do tzw. sfery budżetowej może skorzystać może skorzystać z prawa do zmniejszenia wysokości odprawy pod warunkiem, że spełni pozostałe warunki.
Drugie ograniczenie związane jest z podstawą wypłaty odprawy emerytalnej pracownikowi. W przypadku, gdy u danego pracodawcy odprawy wypłacane są w tzw. minimalnej wysokości – czyli gwarantowanej przepisami Kodeksu pracy (jednomiesięczne wynagrodzenie) można założyć, że wysokość takiej odprawy nie przekroczy ustalonego limitu dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Z prawa do obniżenia wysokości odprawy mógłby skorzystać pracodawca, który na podstawie wewnętrznych regulacji założył wyższe kwoty odpraw emerytalnych wypłacanych uprawnionym pracownikom. Dodatkowo, do ograniczenia wysokości odprawy mogłoby dojść również w przypadku gdyby wysokość miesięcznego wynagrodzenia zwalnianego pracownika przekraczała dziesięciokrotność kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Trzecie ograniczenie obejmuje analizę warunków wyrażonych w art. 15gd specustawy dotyczących spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19. Pod pojęciem „spadku obrotów gospodarczych” należy rozumieć spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym (nie mniej niż 15% lub 25%). Przez „istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń” należy przyjąć - zwiększenie ilorazu kosztów wynagrodzeń pracowników, z uwzględnieniem składek na ubezpieczenia społeczne pracowników finansowanych przez pracodawcę i przychodów ze sprzedaży towarów lub usług z tego samego miesiąca kalendarzowego dowolnie wskazanego przez przedsiębiorcę i przypadającego od dnia 1 marca 2020 r. do dnia poprzedzającego skorzystanie przez pracodawcę z prawa do ograniczeni kwoty odprawy.
Podstawy prawne: art. 15gd ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn.zm.); art. 921 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.).
