Jak koronawirus wpłynął na legalność zatrudnienia cudzoziemców

ODPOWIEDŹ

Cudzoziemcy, których zezwolenia na pracę i oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy straciły ważność w okresie stanu epidemicznego lub epidemii wirusa SARS-CoV-2 (koronawirus), mogą pracować w Polsce do końca 30. dnia po odwołaniu tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Do tego czasu nie muszą mieć nowych dokumentów legalizujących ich pracę na polskim terytorium. 

UZASADNIENIE

Przedłużenie ważności zezwoleń na pracę i pracę sezonową oraz możliwość wykonywania pracy po utracie ważności oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (dalej: oświadczenie) gwarantuje art. 15zzq ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: specustawa). Przepis ten został dodany art. 1 pkt 15 ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych zzapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (tzw. tarcza antykryzysowa). 

Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej: ustawa o promocji zatrudnienia), zezwolenie na pracę jest wymagane, jeżeli cudzoziemiec:

• wykonuje pracę na terytorium Polski na podstawie umowy z podmiotem, który w Polsce ma siedzibę lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inną formę zorganizowanej działalności, 
• przebywa w Polsce dłużej niż 6 miesięcy (łącznie) w ciągu kolejnych 12 miesięcy w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji albo w związku z prowadzeniem spraw spółki komandytowej lub komandytowo–akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku z udzieleniem mu prokury,
• jest delegowany do Polski przez pracodawcę zagranicznego:
  – na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu tego podmiotu albo podmiotu z nim powiązanego, zlokalizowanego w Polsce,
  – nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności w Polsce – w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa),
  – na okres przekraczający 30 dni w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazane wyżej.

Zezwolenie na pracę sezonową jest natomiast konieczne przy wykonywaniu prac określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 grudnia 2017 r. w sprawie podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1845). Jeśli termin końcowy zezwolenia wydanego w powyższych okolicznościach przypada w okresie stanów zagrożenia epidemicznego lub epidemii, ogłoszonych w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2ID-19), okres jego ważności wydłuża się na mocy art. 15zzq ust. 1 specustawy do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Taki sam skutek następuje w przypadku decyzji o przedłużeniu zezwolenia na pracę lub na pracę sezonową. 

Cudzoziemiec może wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz zatrudniającego, który złożył oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych oświadczeniem do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów zagrożenia epidemicznego lub epidemii koronawirusa, który obowiązywał jako ostatni. Nie musi mieć w tym czasie zezwolenia na pracę, ale upływ okresu pracy z oświadczenia musi nastąpić podczas trwania tych stanów (art. 15zzq ust. 3 specustawy). Co więcej, okres tej dodatkowej pracy nie będzie wliczany do maksymalnego okresu pracy na podstawie oświadczenia, tj. łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy niezależnie od liczby podmiotów powierzających danemu cudzoziemcowi wykonywanie pracy (art. 15zzq ust. 4 specustawy w zw. z art. 88z ust. 2 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia). Zatrudniający będzie mógł zatem wystąpić o zarejestrowanie kolejnego oświadczenia, jeśli poprzednie nie wyczerpały limitu. 
Na podstawie art. 15z1 specustawy cudzoziemiec może również wykonywać pracę, mając ważne zezwolenie na pracę lub pracę sezonową albo oświadczenie, jeśli w dniu ogłoszenia stanu epidemicznego przebywał w Polsce w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie:

• wizy Schengen, 
• wizy albo dokumentu pobytowego wydanych przez inne państwo obszaru Schengen, 
• wizy długoterminowej lub dokumentu pobytowego wydanych przez inne państwo UE niebędące państwem obszaru Schengen, jeżeli zgodnie z pawem UE uprawniają one do pobytu na terytorium polskim. 

Pobyt od dnia następującego po ostatnim dniu legalnego pobytu wynikającego z tych wiz, dokumentów lub ruchu bezwizowego, jest bowiem legalny do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, w zależności od tego, który obowiązywał jako ostatni.

 

Podstawa prawna: art. 1 pkt 15 ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568); art. 73 pkt 31 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz.695); art. 15z1, art. 15zzq ustawy z 2 marca 2019 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 z późn.zm.); art. art. 87 ust. 3, art. 88 ust. 1 pkt 1–5 i ust. 2, art. 88a ust. 1a, art. 88z ust. 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1482 z późn.zm.).