Jednostka budżetowa ma siedzibę w mieście powiatowym, a jej terytorialny zakres działania obejmuje cały powiat. Pracownicy jako miejsce wykonywania pracy mają w umowach o pracę wskazaną siedzibę pracodawcy. W tym miesiącu zaistniała jednak konieczność, żeby jedna z pracownic wykonała pracę poza siedzibą pracodawcy. Były to zadania zgodne z jej zakresem czynności. Zadania te wykonywała ona 8 godzin. Czy należy to uznać za podróż służbową?
ODPOWIEDŹ
Tak – wykonywanie zadań poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, stanowiąca jednocześnie stałe miejsce pracy pracownika, jest podróżą służbową. Wynika to z art. 775 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.). Przepis ten tak właśnie definiuje podróż służbową i przyznaje pracownikowi należności na pokrycie poniesionych w związku z nią wydatków.
UZASADNIENIE
Do zakwalifikowania pracy poza siedzibą pracodawcy jako podróży służbowej nie ma znaczenia, że praca ta była świadczona na terytorium działania jednostki. Decyduje tu bowiem postanowienie zawarte w umowie o pracę – wskazujące, że miejscem wykonywania pracy jest siedziba pracodawcy. Jest ono istotnym elementem umowy o pracę, uzgadnianym wspólnie przez pracodawcę i pracownika. Postanowienia tego nie można zmienić jednostronnie (art. 29 § 1 pkt 2 k.p.).
O sposobie określenia miejsca wykonywania pracy rozstrzyga rodzaj pracy świadczonej przez pracownika. Miejsce wykonywania pracy może zatem być wskazane jako siedziba pracodawcy, ale może również obejmować – jeżeli uzasadnia to rodzaj pracy – jakąś zamkniętą przestrzeń poza granicami administracyjnymi jednej miejscowości. W tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 11 kwietnia 2001 r. (sygn. akt I PKN 350/00, OSNP 2003/2/36), w którym czytamy: (…) Miejsce wykonywania pracy powinno być tak ustalone, by pracownik miał możliwość wykonywania zadań, wliczając w to czas dojazdu do miejsca ich wykonywania, w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Skoro zatem w umowie o pracę zapisano, że miejscem wykonywania pracy jest siedziba pracodawcy (miejscowość), to każde wykonywanie zadań poza miejscowością, w której się ona znajduje, jest podróżą służbową. W konsekwencji musi ono być rozliczone (ponieważ w opisanym przypadku odbywa się na terenie kraju) zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Anna Skoczek
Prawnik
Podstawa prawna: ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn.zm.), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 grudnia 2013 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. Nr z 2013 r, poz. 167).