Wyjścia prywatne z pracy a urlop wypoczynkowy

URLOPY

Pracownik często korzysta z wyjść prywatnych w godzinach pracy. Czy dopuszczalne jest sumowanie powyższych godzin i odejmowanie ich od ogólnej liczby urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi?

Nie, choć wielu pracodawców stosuje taką praktykę u siebie w firmach powyższe rozwiązanie nie jest zgodne z prawem. Przed opuszczeniem stanowiska pracy pracownik powinien uzyskać zgodę pracodawcy. Ważne jest, że pracodawca nie musi udzielić zgody na prywatne wyjście, zależy to od jego dobrej woli. Jest on zobowiązany zwolnić i usprawiedliwić nieobecność pracownika w pracy tylko w sytuacjach wskazanych przez przepisy prawa a wyście prywatne do takich nie należy. Jednakże przepisy prawa pozwalają pracodawcy uznać wyjście prywatne za usprawiedliwione uznając, iż przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Powyższe zdarzenia powinny również znaleźć odzwierciedlenie w ewidencji czasu pracy. Niektóre zakłady pracy stosują również dodatkowe ewidencje wyjść prywatnych co nie jest złą praktyką i w razie wątpliwości stanowi dowód opuszczenia stanowiska pracy z powodów prywatnych. Ma to o tyle znaczenie, że za nieprzepracowane godziny z powodu wyjść prywatnych pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia, w myśl przepisów kodeksu pracy, iż wynagrodzenie należy się za pracę wykonaną a za czas nie wykonywania pracy tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią.

Przepisy prawa oczywiście nie nakazują płacić pracodawcy za czas nieprzepracowany w związku z załatwianiem spraw prywatnych przez pracownika. Gdyby pracownik chciał otrzymać wynagrodzenie za ten czas powinien te godziny odpracować w terminie uzgodnionym z pracodawcą. Nie będą to godziny nadliczbowe pracownika, gdyż nie są spełnione przesłanki kodeksu pracy dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych. Po pierwsze pracownik nie otrzymuje w tej sytuacji polecenia pracy ponad obowiązujące go normy czasu pracy, a po drugie nie wynikają one ze szczególnych potrzeb pracodawcy.

Rozwiązanie w którym pracodawca zlicza godziny wyjść prywatnych i odejmuje je od ogólnej liczby przysługujących pracownikowi godzin urlopu wypoczynkowego choć bardzo praktyczne, pozostaje jednak niezgodne z prawem. Tylko w jednej sytuacji kodeks pracy uznaje taką możliwość za dopuszczalną. Można bowiem udzielić urlopu wypoczynkowego na część dnia pracy jeżeli część urlopu pozostała pracownikowi do wykorzystania w danym roku jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w danym dniu, w którym pracownik pragnie skorzystać z urlopu wypoczynkowego.

Ewa Przybylak

Aplikant Radcowski

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. z 1996 r. Nr 60, poz. 281 ze zm.), art. 80 kodeksu pracy, art. 1542 § 4 kodeksu pracy

Przypisy