Odpowiedź
W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy.
Zauważyć trzeba, że jeśli system zadaniowego czasu pracy zostanie wprowadzony wewnętrznym zarządzeniem pracodawcy np. regulaminem pracy, to zgoda pracowników na wprowadzenie takiego systemu pracy nie jest wymagana.
Niemniej pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy określony w art. 129 Kodeksu pracy.
Nie ma przeszkód do zatrudnienia w tym systemie pracowników niepełnoetatowych. Jednakże podkreślić trzeba, że z reguły w takim systemie pracy nie występują godziny nadliczbowe, chyba że zostaną temu pracownikowi przydzielone takie zadania, których wykonanie w normalnym czasie pracy jest niemożliwe.
Uzasadnienie
Zadaniowy system czasu pracy
W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy określony w art. 129 Kodeksu pracy. Zatem, w tym systemie czasu pracy pracodawca określa pracownikowi zadania do wykonania, przy czym nie wyznacza godzin pracy.
System ten zakłada, że wyznaczone pracownikom zadania będą wykonywane w normalnym czasie pracy, tj. przez przeciętnie 40 godzin w tygodniu i 8 godzin dziennie. Czas niezbędny do wykonywania zadań ustala pracodawca w porozumieniu z pracownikiem, oznacza to, że o rozkładzie swojego czasu pracy decyduje sam pracownik. Zatem, pracownik może wyznaczać sobie liczę godzin w danym dniu pracy, czas przeznaczony na przerwę w pracy, a także liczbę dni pracy.
Podkreślić trzeba, że pracodawca ma prawo zobowiązać pracownika zatrudnionego w zadaniowym systemie czasu pracy, do pracy w określonym miejscu.
Wprowadzenie zmiany systemu czasu pracy na zadaniowy system czasu pracy
Zmiana system czasu pracy na system zadaniowy może odbyć się zgodnie z treścią art. 150 § 1 Kodeksu pracy w brzmieniu systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Zatem, do wprowadzenia nowego systemu czasu pracy konieczna jest zmiana zarządzenia wewnętrznego, w którym dany system został pierwotnie uregulowany, a co za tym idzie jeżeli pracodawca chce zmienić obowiązujący dotychczas system czasu pracy na system zadaniowy, powinien dokonać odpowiednich zmian w regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy bądź też obwieszczeniu.
Zaznaczyć trzeba, że aktem wewnętrznym regulującym, m.in. system czasu pracy jest regulamin pracy. Dokument ten ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników.
Pracodawca zatrudniający:
- co najmniej 50 pracowników wprowadza regulamin pracy, chyba że w zakładzie obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy.
- mniej niż 50 pracowników może wprowadzić regulamin pracy, chyba że w zakładzie obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy,
- co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników wprowadza regulamin pracy, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wystąpi z wnioskiem o jego wprowadzenie, chyba że w zakładzie obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy.
Regulamin pracy ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. Jednakże, w razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, a także w przypadku, gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin pracy ustala pracodawca. Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany zapoznać pracownika z treścią regulaminu pracy przed dopuszczeniem go do pracy.
Powyższe oznacza, że jeżeli pracodawca system zadaniowego czasu pracy wprowadzi wewnętrznym zarządzeniem pracodawcy np. regulaminem pracy, to zgoda pracowników na wprowadzenie takiego systemu pracy nie jest wymagana.
Zadaniowy czas pracy, a praca w niepełnym wymiarze godzin i ponad normę czasu pracy
Z kolei zatrudniając pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy w systemie zadaniowym należy określić zadania tego pracownika proporcjonalnie do obowiązującego jego wymiaru czasu pracy, co oznacza wymiar zadań tego pracownika w porównaniu z pracownikami zatrudnionymi na cały etat musi być proporcjonalnie niższy.
Podkreślić także trzeba, że z reguły w zadaniowym systemie pracy nie występują godziny nadliczbowe. Niemniej jednak pracownik zatrudniony w systemie zadaniowym, nie może być pozbawiony prawa do wynagrodzenia za pracę ponad normy czasu pracy, jeżeli powierzone zadania przekraczały jego normy czasu pracy. Zatem, przydzielenie pracownikowi zadań, których wykonanie w jego czasie pracy jest niemożliwe, generuje świadczenie pracy w czasie przekraczającym normy czasu pracy, a to oznacza prawo do wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.
Podstawa prawna: art. 1041-3, art. 129, art. 130, art. 140, art. 151 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 1320).
