Odpowiedź
Świadectwa pracy, są źródłem informacji do ustalenia uprawnień pracowniczych, w tym urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym. Zatem, na podstawie przedłożonych dokumentów należałoby ustalić wymiar urlopu. Do „stażu urlopu wypoczynkowego” należy wliczyć 8 lat studiów wyższych w sumie z 5 miesiącami pracy. Wobec czego wymiar urlopu za cały rok będzie wynosił 20 dni.
Jednakże po przedłożeniu przez pracownika brakujących dokumentów pracodawca ma obowiązek zbadania uprawnienia do urlopu pod względem m.in. przedawnienia.
Uzasadnienie
Zgodnie z Kodeksem pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 2188) albo doręcza je w inny sposób.
W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.
Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Z żądaniem o wydanie świadectwa pracy można wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia. Roszczenie o wydanie świadectwa pracy ma charakter roszczenia niemajątkowego, wynikającego ze stosunku pracy, a tym samym – na podstawie art. 291 § 1 k.p. – przedawnia się ono z upływem 3 lat.
Należy zauważyć, że świadectwo pracy jest źródłem informacji m.in. okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy oraz innych informacji niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.
Zatem, dokument ten jest niezbędny w celu ustalenia wymiaru urlopu pracownika jak i pozostałych dni urlopu do wykorzystania, a przed wszystkim właściwego trybu nabywania prawa do urlopu. Wobec tego w interesie pracownika jest przedstawienie świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy.
Należy zauważyć, że pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.
Natomiast prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Ważne
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
- szkoły policealnej - 6 lat,
- szkoły wyższej - 8 lat.
Okresy nauki nie podlegają sumowaniu.
W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:
- u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;
- u kolejnego pracodawcy - w wymiarze:
a) proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
b) proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do pracownika podejmującego pracę u kolejnego pracodawcy w ciągu innego roku kalendarzowego niż rok, w którym ustał jego stosunek pracy z poprzednim pracodawcą. Pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze. Niemniej, łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być jednak niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców. Należy podkreślić, że przy ustalaniu urlopu kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi, a niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.
Jeżeli ustanie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie takiego stosunku u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca.
Należy zauważyć, że pracodawca może żądać udokumentowania oświadczeń złożonych przez pracownika. Niemniej do chwili uzupełnienia przez pracownika dokumentacji, pracodawca na podstawie posiadanych dokumentów może ustalić wymiar urlopu pracownika. Zatem, zatrudniony pracownik ukończył studia wyższe, zatem do „stażu urlopowego” należy włączyć 8 lat nauki oraz 5 miesięcy pracy u innego pracodawcy, która jest udokumentowana. Zatem, roczny wymiar urlopu pracownika wynosi 20 dni.
Podkreślić trzeba, że z chwilą uzupełnienia przez pracownika akt osobowych o świadectwa pracy, pracodawca jest zobowiązany zweryfikować uprawnienia pracownika do urlopu m.in. pod względem przedawnienia.
Zgodnie z Kodeksem pracy roszczenia pracownicze przedawniają się po upływie 3 lat. Dotyczy to roszczeń m.in. o zaległe wynagrodzenie jak i zaległy urlop wypoczynkowy, czy jego ekwiwalent. Wskazany w kodeksie 3-letni termin przedawnienia roszczenia rozpoczyna się w dniu jego wymagalności. Przy urlopie będzie to koniec roku kalendarzowego za który należy się urlop lub koniec trzeciego kwartału roku następnego (kodeks pracy dopuszcza przeniesienie urlopu na następny rok kalendarzowy i wykorzystanie go do końca trzeciego kwartału).
Podstawa prawna: art. 97, art. 153, art. 154, art. 1541, art. 1542, art. 155, art. 1551, art. 1552a, art. 158, art. 291 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.).
