Stawka obliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy

Odpowiedź

Pracownicy po powrocie do pracy po rodzicielskim w danym roku przysługuje jej cały urlop wypoczynkowy. Jednakże, z chwilą rozwiązania umowy, pracownicy będzie przysługiwał urlop proporcjonalnie do okresu pracy u obecnego pracodawcy w danym roku kalendarzowym.

Do obliczenia ekwiwalentu bierze się stałe wynagrodzenie miesięczne oraz zmienne składniki przysługujące pracownicy jakby pracowała podzielić przez obowiązujący nominalny wymiar czas pracy i ta stawkę należy pomnożyć przez liczbę godzin urlopu. Ekwiwalent należy naliczyć, ze składników w miesiącu rozwiązania umowy. Od liczby dni w danym roku należy odjąć łączną liczbę niedziel świat i dni wolnych wynikających z czasu pracy przeciętnie 5 dniowy tygodniu pracy. Wynik należy podzielić przez 12.

W roku 2020 roku współczynnik urlopowy wynosi: 366 – 52 dni niedziele – 52 dni soboty – 9 dni świat = 253:12 = 21,08 dla całego etatu. 

Uzasadnienie

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. 

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. 

Wymiar urlopu wynosi:
1) 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
2) 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

• u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze
• u kolejnego pracodawcy - w wymiarze:

–  proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
–  proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym 
– w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.

Powyższy przepis  stosuje się odpowiednio do pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie:

• urlopu bezpłatnego;
• urlopu wychowawczego;
• odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, służby przygotowawczej, okresowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych;
• tymczasowego aresztowania;
• odbywania kary pozbawienia wolności;
• nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Jeżeli, powyższe zdarzenia przypadają, po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował.

Zatem, mając na uwadze powyższe unormowania, należy podkreślić że wykorzystanie urlopów rodzicielskich nie ma wpływu na długość urlopu wypoczynkowego. Urlopy związane z rodzicielstwem nie skracają pracownicy urlopu wypoczynkowego. Zatem pracownicy przysługuje 20 albo 26 dni urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym.

Mając na uwadze sytuację opisaną przez Czytelnika, należy podkreślić, że pracownicy po powrocie do pracy po rodzicielskim w danym roku przysługuje jej cały urlop wypoczynkowy. Jednakże, z chwilą rozwiązania umowy, pracownicy będzie przysługiwał urlop proporcjonalnie do okresu pracy u obecnego pracodawcy w danym roku kalendarzowym. 

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, jeżeli okresy nieobecności w pracy wymienione w art. 1552 § 1 Kodeksu pracy obejmują części miesięcy kalendarzowych, przy proporcjonalnym obniżeniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, zgodnie z § 2 tego artykułu, za miesiąc uważa się łącznie 30 dni.

Wymiar proporcjonalnego urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył u danego pracodawcy prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze, ustala się uwzględniając wyższy wymiar tego urlopu.

Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, zwane dalej „wynagrodzeniem urlopowym”, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem:

• jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
• wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas nie zawinionego przez pracownika przestoju,
• gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
• wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
• ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
• dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
• kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
• odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
• wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
• Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się 
• wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.
• Wynagrodzenie urlopowe oblicza się:
• dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa, a następnie,
• mnożąc tak ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu.

Ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:

• dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń przez współczynnik, a następnie,
• dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie,
• mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.

Współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustala się odrębnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje przy obliczaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku kalendarzowego.

Współczynnik ustala się, odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a otrzymany wynik dzieli się przez 12.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika, obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

Przykład

Pracownica 1 września wróciła z urlopu rodzicielskiego. W październiku złożyła 3 miesięczne wypowiedzenie z pracy. Po czym poszła na zwolnienie lekarskie. Nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego za 2019 rok.
Jak ustalić ekwiwalent za urlop, jeśli jej wynagrodzenie w miesiącu wrześniu wyniosło 2500 zł brutto, a wymiar urlopu wynosi 26 dni?
Należy zauważyć, że w 2019 roku współczynnik ekwiwalentowy = 20,92.
Stałe składniki wynagrodzenia dzieli się przez współczynnik ekwiwalentowy, a otrzymany wynik dzieli przez 8 godzin - jeden dzień urlopu wypoczynkowego. Otrzymany wynik jest wartością godziny ekwiwalentowej. Godzię ekwiwalentową należy pomnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, za które ten ekwiwalent się należy:
2500 zł / 20,92 zł = 119,50 zł,
119,5o zł / 8 = 14,94 zł – godzina ekwiwalentowa,
14,94 zł x 26 (dni urlopu) x 8 godzin = 3107,52 zł – ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Podstawa prawna: art. 152 - 175 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity:  Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14).