Kiedy okres pracy w gospodarstwie rolnym można wliczyć do nagrody jubileuszowej

Odpowiedź

Tak, może Pani ubiegać się o zaliczenie obydwu okresów do stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej.

UZASADNIENIe

Do okresu pracy uprawniającego nauczyciela do nagrody jubileuszowej zalicza się wszystkie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one zaliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze – przewiduje § 1 ust. 1 rozporządzenia z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania. Takim odrębnym przepisem jest art. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (dalej; ustawa z 20 lipca 1990 r.). Pozwala on zaliczać do stażu pracy:

• okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,

• przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,

• przypadające po 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w myśl przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Do sytuacji przedstawionej w pytaniu można zastosować ostatni z wymienionych punktów, jeśli Czytelniczka spełniała warunki stawiane domownikowi przez art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, tj.:

• ukończyła 16 lat,

• pozostawała z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkiwała na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,

• stale pracowała w tym gospodarstwie rolnym i nie była związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku uznał, że dla zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym po 16. roku życia do okresów ubezpieczenia bez znaczenia pozostaje fakt jednoczesnego uczęszczania do szkoły ponadpodstawowej, jeśli oczywiście z całokształtu okoliczności sprawy wynika, że nauka nie wykluczała możliwości stałej pracy w gospodarstwie rolnym (wyrok z 28 czerwca 1991 r., sygn. akt III AUr 23/91; OSA 1992/2/11). Ponieważ kontynuacja nauki nie przeszkadzała Pani w wykonywaniu pracy w gospodarstwie rolnym, dlatego może ubiegać się o zaliczenie do stażu pracy, a tym samym do okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej, okresu od 1 stycznia 1983 r. do 15 października 1984 r. Musi Pani w tym celu przedstawić albo zaświadczenie z gminy, albo w inny sposób udowodnić (np. zeznaniami co najmniej 2 świadków), że rzeczywiście wykonywała Pani pracę w indywidualnym gospodarstwie rolnym rodziców. Okres pracy w gospodarstwie rolnym od 25 stycznia do 31 grudnia 1982 r. może być również wliczony do stażu pracy i tym samym zaliczony do okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 lipca 1990 r., gdyż nastąpiło objęcie gospodarstwa rolnego rodziców, a następnie prowadzenie go osobiście lub wspólnie z mężem.

Za prowadzenie gospodarstwa rolnego należy bowiem uznać samodzielną lub przy pomocy innych osób (osób bliskich, pracowników najemnych) faktyczną pracę w gospodarstwie rolnym wykonywaną na własny rachunek w charakterze właściciela bądź posiadacza w myśl art. 336 Kodeksu cywilnego (wyrok NSA w Warszawie z 5 października 2001 r., sygn. akt II SA 1858/01). Z kolei w pojęciu „objęcie gospodarstwa” mieści się również darowizna gospodarstwa rodziców osoby ubiegającej się o zaliczenie okresu pracy w nim po 16. roku życia na rzecz jej męża, jeśli nie była to darowizna do jego majątku odrębnego. Dla zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie po 16. roku życia do pracowniczego stażu pracy nie ma bowiem znaczenia, w jaki sposób gospodarstwo to zostało później objęte.

Anna Skoczek

Specjalistka w zakresie prawa pracy

Podstawa prawna: art. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. Nr 54, poz. 310 z późn.zm.); art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 277 z późn.zm.), § 1 ust 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz.U. Nr 128, poz. 1418).