0
927
W księgowości naszej jednostki zatrudniamy dwie osoby. Jedna z nich zaplanowała urlop na drugą połowę sierpnia. Dnia 5 sierpnia drugi pracownik tego działu miał poważny wypadek samochodowy, w efekcie otrzymał miesiąc zwolnienia. Liczymy się jednak z tym, że potrwa ono dłużej. W związku z tym nieszczęśliwym zdarzeniem chcielibyśmy cofnąć urlop drugiemu pracowników, ponieważ nie możemy dopuścić do sytuacji, że w dziale przez dwa tygodnie nie będzie żadnego pracownika. Nie mamy możliwości zatrudnić nikogo na zastępstwo w związku z okresem urlopowym. Czy w tych okolicznościach możemy cofnąć pracownikowi urlop?
ODPOWIEDŹ
Przesuwanie wcześniej zaplanowanych urlopów wypoczynkowych powinno następować w wyjątkowych sytuacjach. Bez wątpienia zaistniałą w jednostce sytuację można uznać za wyjątkową. Bez względu na to, czy z wnioskiem w tej sprawie występuje pracownik, czy następuje to z inicjatywy pracodawcy, ostateczną decyzję zawsze podejmuje pracodawca.
UZASADNIENIE
Pracodawca może z własnej inicjatywy przesunąć termin urlopu pracownika tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione jego szczególnymi potrzebami, a nieobecność pracownika mogłaby spowodować poważne zakłócenia toku pracy (art. 164 § 2 k.p.). I to on ocenia, czy przyczyny przesunięcia spełniają te warunki. Swoją decyzję musi jednak skonsultować z zakładową organizacją związkową, jeśli taka u niego funkcjonuje.
Pracodawca ma prawo przesunąć pracownikowi nie tylko cały, ale i część zaplanowanego urlopu. Jeśli jednak pracownik miał wykorzystać urlop w pełnym wymiarze, wówczas potrzebny jest jego wniosek. Następuje bowiem podział urlopu. To zaś oznacza, że jedna z części musi mieć co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych (art. 162 k.p.).
Kodeks pracy nie wprowadza limitu przesunięć zaplanowanego urlopu. Nie oznacza to jednak, że pracodawca, powołując się na swoje szczególne potrzeby, może to robić bez żadnych ograniczeń. Gdyby tak się zachowywał, mógłby się narazić na zarzut nadużycia prawa (art. 8 k.p.).
Jeśli z inicjatywy pracownika lub pracodawcy nastąpiło przesunięcie terminu urlopu, konieczne jest ustalenie nowego terminu wypoczynku pracownika. Termin ten powinien być uzgodniony między pracodawcą i pracownikiem. Tak wynika z § 5 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
Przy ustalaniu nowego terminu urlopu wypoczynkowego pracodawca powinien pamiętać, że musi on przypadać w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo (art. 161 k.p.). A jeśli nie będzie to możliwe, najpóźniej do 30 września następnego roku (art. 168 k.p.).
Żadne przepisy prawa nie nakładają na pracodawcę obowiązku zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika w przypadku przesunięcia urlopu. Nie znaczy to jednak, że pracodawca nie musi dokonać zwrotu, jeśli przesuwa termin urlopu ze względu na swoje szczególne potrzeby, wskutek czego pracownik traci określoną kwotę pieniężną. Przyjmuje się bowiem, że w takich przypadkach należy stosować odpowiednio zasady zwrotu obowiązujące przy odwoływaniu z urlopu. W takim razie pracodawca ma obowiązek pokryć te koszty poniesione przez pracownika, które są w bezpośrednim związku z przesunięciem terminu urlopu (por. art. 167 § 2 k.p.).
Na zakończenie przypomnijmy, że pracodawca ma obowiązek przesunąć zaplanowany urlop na później, jeśli pracownik nie może go rozpocząć w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwionych, a zwłaszcza z powodu:
czasowej niezdolności do pracy wywołanej chorobą,
odosobnienia spowodowanego chorobą zakaźną,
powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy.
Iga Dębińska
Podstawa prawna: ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1260); ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).
