0
1004
Jeden z naszych pracowników nabył już prawo do emerytury. W dalszym ciągu jednak u nas zawodowo pracuje i deklaruje, że – przynajmniej dopóki zdrowie mu na to pozwoli – nie ma zamiaru przejść na emeryturę. Jednak zwrócił się do pracodawcy z żądaniem wypłacenia mu odprawy emerytalnej twierdząc, że nabył do niej prawo już w momencie nabycia uprawnień emerytalnych. Naszym zdaniem nie można jej wypłacić dopóki osoba ta pracuje to znaczy dopóki nie rozwiąże z pracodawcą stosunku pracy.
ODPOWIEDŹ
Pracownik, który nabył co prawda prawa emerytalne, ale nie rozwiązał z pracodawcą stosunku pracy, nie przeszedł na emeryturę i dalej pracuje nie ma prawa do odprawy emerytalnej. Nabędzie to uprawnienie dopiero w momencie rozwiązania stosunku pracy.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 921 § 1 Kodeksu pracy pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na nią przysługuje odprawa emerytalna w wysokości jedno miesięcznego wynagrodzenia. Ta sama zasada dotyczy pracownika nabywającego prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Dnia 19 czerwca 2009 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało pismo- odpowiedź na interpelację poselską (SPS-023-9313/09) - odnoszące się do warunków, w jakich może nastąpić wypłata odprawy emerytalnej. Jak słusznie zauważyło MRPiPS w świetle cytowanego wyżej przepisu odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi po spełnieniu dwóch przesłanek:
pierwszą jest nabycie nabycie prawa do emerytury,
drugą jest rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę.
Kluczowe jest zatem wyjaśnienie treści sformułowania „rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę”. W tym zakresie MRPiPS powołało się na orzecznictwo Sądu Najwyższego. Zajął on stanowisko, zgodnie z którym określenie „przejście na emeryturę” oznacza zamianę statusu pracownika lub pracownika - emeryta na status wyłącznie emeryta. W takim przypadku odprawa emerytalna przewidziana w art. 921 Kodeksu pracy przysługuje pracownikowi, jeżeli rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z tak rozumianym przejściem pracownika na emeryturę, choćby ją wcześniej pobierał, chyba że już wcześniej skorzystał z uprawnienia do tej odprawy (wyrok SN z 11 października 2007 r., III PK 40/07).
W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że w najnowszym i już ugruntowanym orzecznictwie przyjmuje się, że kontynuowanie stosunku pracy po przyznaniu pracownikowi świadczenia emerytalno-rentowego, a nawet pobieranie świadczenia, nie oznacza jeszcze przejścia na emeryturę. Spełnienie bowiem przez pracownika warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury nie stwarza dla żadnej ze stron stosunku pracy obowiązku rozwiązania stosunku pracy. Dlatego też zachowanie prowadzące do ustania stosunku pracy w związku z nabyciem wymienionych uprawnień musi przybrać formę prawną rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, określoną w przepisach prawa pracy. Bardzo podobny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w uchwale z 6 sierpnia 1998 r. (III ZP 22/98) i powtórzył w wyroku z 4 czerwca 2002 r. (I PKN 346/01).
WAŻNE: Sąd Najwyższy jasno stwierdza - dopóki trwa stosunek pracy, osoba pobierająca emeryturę nie przestaje być pracownikiem.
W tej sytuacji ani nabycie przez pracownika prawa do emerytury, ani przyznanie mu tego świadczenia przez organ emerytalny, ani nawet jego wypłata nie stanowią zdarzeń powodujących ustanie zatrudnienia. W efekcie uznać należy, że pracownik pobierający emeryturę w czasie nieprzerwanie trwającego stosunku pracy przechodzi na emeryturę dopiero po ustaniu tego zatrudnienia.
Stanowisko Sądu Najwyższego nie pozostawia więc wątpliwości, iż pracownik, który nabył prawo do emerytury i pobiera z tego tytułu świadczenie emerytalne oraz jednocześnie kontynuuje zatrudnienie i pobiera wynagrodzenie, nabędzie prawo do odprawy emerytalnej w dniu, w którym rozwiąże stosunek pracy z powodu „przejścia na emeryturę”, rozumianego jako zamiana statusu pracującego emeryta na status emeryta.
Żeby pracownik opisany w pytani nabył prawo do odprawy emerytalnej musiałoby dojść do rozwiązania z nim stosunku pracy w związku z nabyciem przez niego prawa do emerytury. Nic nie stoi na przeszkodzie żeby już następnego dnia po rozwiązaniu umowy podpisać nową umowę o pracę ze zwolniony chwilę wcześniej emerytem. Może on nawet zostać zatrudniony na tym samym stanowisku, które zajmował wcześniej.
Adam Sosnowski
Prawnik
Podstawa prawna: art. 921 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917).
