0
1028
Nasi pracownicy pracują od poniedziałku do piątku po 8 godzin, od września 2018 r. w soboty i niedziele pełnione będą dyżury w domu, jeśli zajdzie taka potrzeba. Jak rozliczyć te godziny dyżurów pracowników, Kodeks pracy mówi, że przysługuje czas wolny, którego wymiar odpowiada długości dyżuru. Czy w soboty i niedzielę to też ma zastosowanie?
ODPOWIEDŹ
Nie, za czas dyżuru pełnionego w domu nie przysługuje ani czas wolny, ani wynagrodzenie. W przypadku, gdy pracownik podczas takiego dyżuru będzie zmuszony wykonywać pracę w sobotę czy niedzielę (czyli dni dla niego wolne od pracy), praca taka powinna być rekompensowana w pierwszej kolejności dniami wolnymi.
UZASADNIENIE
Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Takie pozostawanie w gotowości nazywamy właśnie dyżurem. Czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy (art. 1515 kp).
Za czas dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, pracownikowi przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru. W razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego, za dyżur (z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu) przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia.
W przypadku pełnienia dyżuru w domu pracownik nie ma prawa do żadnych świadczeń z tego tytułu, chyba że układ zbiorowy pracy, inne przepisy płacowe lub umowa o pracę przyznają mu pewne uprawnienia. Przepisy kodeksu pracy nie zawierają definicji domu, w związku z tym należy przyjąć, że jest to miejsce, w którym pracownik ma możliwość swobodnego dysponowania swoim czasem prywatnym. Nie musi to być oczywiście miejsce zameldowania, lecz miejsce, w którym pracownik przebywa równolegle do świadczenia pracy.
Dyżur może być pełniony zarówno w dni będące dla pracownika dniami pracy, jak i w dni wolne od pracy, w tym także w niedziele i święta, jednak pod warunkiem, że zostały spełnione warunki powierzenia pracy w te dni - czyli tylko wtedy, gdy praca w te dni jest dopuszczalna.
A zatem, za czas samego dyżuru pełnionego przez pracownika w domu, w soboty i niedziele będące dniami wolnymi pracownika, nie przysługuje czas wolny czy wynagrodzenie. Inaczej sprawa będzie wyglądać, gdy nasz pracownik podczas takiego dyżuru będzie zmuszony faktycznie wykonywać pracę. Wówczas będziemy mieli do czynienia z zasadami rozliczania pracy w dniach dla pracownika wolnych od pracy.
dr Magdalena Kasprzak
Radca prawny
Podstawa prawna: art. 1515 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.).
