Mamy pracownika, który swoją pracę wykonuje dla nas na podstawie umowy zlecenia. Ostatnio stwierdził, że należy mu się płatna przerwa w pracy. Czy ma rację?
Odpowiedź
Decydujące w tym zakresie zapisy zawartej umowy zlecenia. Co do zasady zleceniobiorca nie ma prawa w ogóle do przerwy. Wynika to z faktu, że jest to umowa zawierana na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, który w żaden sposób nie reguluje kwestii przerw w pracy. Tym samym pracownik zatrudniony na podstawie umowy zlecenia nie ma takich praw, jakie przysługują pracownikowi zatrudnionemu na podstawie przepisów Kodeksu pracy.
Uzasadnienie
Prawo zleceniobiorcy do przerwy i ewentualnej zapłaty za nią musi być uregulowane w umowie zawartej przez strony. Jest to umową pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą, w której obie strony zgodziły się na warunki na jakich została ona zawarta.
Jeśli więc umowa nie reguluje kwestii przerw i wynagrodzenia za nie to nie przysługują one zleceniobiorcy.
Pracodawca musi jednak zapewnić zleceniobiorcy bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 304 § 1 k.p.).
Zgodnie z art. 207 § 2 pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest powinien:
- organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
- zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
- reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
- zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
- uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
- zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
- zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Podstawa prawna: art. 207 § 2, 304 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 917 z późn.zm.).